Financiering en problemen met DUO
DUO, de Dienst Uitvoering Onderwijs, is het uitvoerend orgaan dat voor het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap diverse onderwijswetten en onderwijsregelingen uitvoert. DUO staat dan ook in voor:
Het verstrekken van studiefinanciering en tegemoetkomingen voor schoolkosten
Het innen van studieschulden en lesgelden
Het organiseren van diverse examens
Enzovoort
De verschillende financieringen
Er zijn verschillende financieringen die mogelijk zijn bij DUO. Elk heeft ook zijn eigen problemen die wij in dit artikel voor jou gaan behandelen.
Aanvullende beurs
Wanneer de ouders van de hbo- of universiteitsstudent weinig of niet aan de opleiding kunnen bijdragen, kan de student recht hebben op een aanvullende beurs van DUO. Hoe hoog deze aanvullende beurs is, is onder andere afhankelijk van het inkomen van de ouders, of de ouders zelf nog een studieschuld terug moeten betalen, of er broers of zussen zijn die een aanvullende beurs hebben en of de ouders nog andere schoolgaande kinderen verzorgen.
De aanvullende beurs wordt voor hbo- en universiteitsstudenten pas een gift wanneer zij binnen de diplomatermijn van 10 jaar hun diploma behalen. Welk deel daarbij een gift wordt, is afhankelijk van het behaalde diploma. Wanneer het diploma niet wordt behaald, is het de komende jaren (incl. rente) terug te betalen.
Aanvullende beurs en problemen met de ouders
Wanneer er problemen zijn met de ouders, is het niet wenselijk om rekening te houden met het inkomen van de ouders. De student kan dan een verzoek indienen om de ouders buiten beschouwing te laten. Hieraan dienen bewijsstukken te worden toegevoegd. Deze procedure is enkel in onderstaande gevallen mogelijk.
| Reden om de ouder(s) buiten beschouwing te laten | Benodigde bewijsstukken |
|---|---|
| De verblijfplaats van de ouder(s) is onbekend Opgelet: DUO heeft 3 (binnenland) of 6 (buitenland) maanden de tijd om het adres van de ouders alsnog te achterhalen | Uitgebreide verklaring van de student Uitgebreide verklaring van een deskundige (bv. studiebegeleider of de jeugdzorg) |
| De vastgelegde alimentatie is al minstens een aaneengesloten jaar oninbaar | LBIO ingeschakeld = LBIO-zaaknummer Andere instantie ingeschakeld (bv. incassobureau) = verklaring van deze instantie |
| De student is zonder ouder(s) als vluchteling naar Nederland gekomen | Recent ondertekende verklaring van een instantie of een deskundige (bv. Stichting Nidos of een decaan) |
| Het ouderlijk gezag is beëindigd | Kopie van de beschikking van de rechtbank |
| Kopie van de beschikking van de rechtbank | Uitgebreide persoonlijke verklaring Indien mogelijk: een uitgebreide verklaring van de andere ouder waarmee wel nog contact is Een recente uitgebreide deskundigenverklaring (bv. van een studiebegeleider of psycholoog) Een kopie van de recentste alimentatiebeschikking Eventueel een kopie van de echtscheidingsbeschikking |
| De student wordt niet erkend door de wettige ouder | Een recent en origineel afschrift van de geboorteakte |
| De student heeft een ernstig conflict met de ouder(s). Dit conflict mag dan wel niet alleen over geldzaken gaan | Uitgebreide persoonlijke verklaring Indien mogelijk: een uitgebreide verklaring van de andere ouder Een recente uitgebreide deskundigenverklaring (bv. studiebegeleider of psycholoog) Een verklaring van de ouder waarmee de student een conflict heeft Een recente uitgebreide deskundigenverklaring (bv. van een studiebegeleider of psycholoog) Een kopie van de recentste alimentatiebeschikking |
De medewerking van de ouders is steeds vereist. Wanneer de ouders niet willen meewerken en geen gegevens willen delen, kan de aanvullende toelage enkel als lening worden toegekend. Dan geldt als extra voorwaarde dat de student uitwonend is. Hierbij moet er een verklaring worden ingevuld door de student. Deze verklaring is ook door de decaan te ondertekenen.
Levenlanglerenkrediet
De overheid stimuleert levenslange zelfontplooiing. Daarom is het voor hen die geen recht meer hebben op reguliere studiefinanciering toch mogelijk om geld te lenen. Daarbij gelden volgende voorwaarden:
Het moet gaan om een voltijdse bol-opleiding aan het mbo of een duale, deeltijd- of voltijdopleiding aan een universiteit of hbo (incl. modulair onderwijs)
De gevolgde opleiding moet BRON-erkend en -geregistreerd zijn en gevolgd worden in Nederland (m.u.v. Caribisch Nederland)
De student moet Nederlander zijn, Zwitser zijn, EU/EER-burger zijn of over een verblijfsvergunning beschikken (let op: niet automatisch voldoende voor een verblijfsvergunning type I)
De student mag geen recht hebben op reguliere studiefinanciering en het college- of lesgeld mag niet door een ander worden vergoed (bv. een werkgever of de vriendelijke buurvrouw)
De student moet 30 of ouder zijn en jonger zijn dan 56 jaar
Het recht wordt vervolgens geopend voor een volledige opleiding. Bovendien kan er niet meer worden geleend dan het verschuldigde college- of lesgeld. Dat wil meteen ook zeggen dat verblijfkosten, reiskosten, studiematerialen, studieboeken et cetera niet worden vergoed. Eenmaal de opleiding stopt, moet het levenlanglerenkrediet over een periode van maximaal 15 jaar worden terugbetaald.
Studieschulden
DUO staat niet alleen in voor het toekennen van studiefinanciering, maar ook voor de inning van terugbetalingen. Dergelijke studieschulden zijn over een periode van 15 tot 35 jaar terug te betalen. Bij financiële problemen is het mogelijk om tijdelijk een verlaging of een stopzetting van de terugbetalingen aan te vragen.
| Regime | Modaliteiten |
|---|---|
| Het maandbedrag in functie van het inkomen laten verlagen | In principe is het peiljaar voor DUO het inkomen van 2 jaar geleden. Hiervan kan worden afgeweken (bv. bij de beëindiging van de relatie met de partner). Er moet wel een (gezamenlijke) inkomensdaling van minstens 15% zijn. |
| In principe is het peiljaar voor DUO het inkomen van 2 jaar geleden. Hiervan kan worden afgeweken (bv. bij de beëindiging van de relatie met de partner). Er moet wel een (gezamenlijke) inkomensdaling van minstens 15% zijn. | Geen bewijsstukken nodig, maar er zijn maximaal 60 aflosvrije maanden in te zetten. Opgelet: de rente blijft wel lopen en de maximale terugbetalingsperiode wordt verlengd. |
| De aflossing tijdelijk stopzetten | Enkel wanneer de ontvanger opnieuw begint te studeren. |
Kwijtschelding van studieschulden
Naast de verlaging of stopzetting kan er ook altijd een kwijtschelding worden toegekend. In sommige gevallen gaat dit automatisch. Dat is bijvoorbeeld het geval bij overlijden (de studieschuld gaat niet over op de erfgenamen). Daarnaast worden de studieschulden kwijtgescholden eenmaal de aflosfase is afgelopen (15 of 35 jaar, afhankelijk van het toepasselijk stelsel). De student had dan te weinig inkomsten om alle studieschulden tijdig af te lossen. In uitzonderlijke situaties kan de studieschuld ook worden kwijtgescholden op medische gronden. Ten slotte kan de aanvullende beurs worden kwijtgescholden aan studenten die hun diploma niet binnen 10 jaar haalden, maar wel een laag inkomen hebben en hun kwijtschelding op tijd (termijn van 4 jaar na ontvangst van de studiefinanciering) hebben aangevraagd.
Onverwachts bericht
Wel vaker valt er onverwacht een dure rekening van DUO in de bus. Dat kan verschillende redenen hebben. Zo kan de student destijds te veel studiefinanciering ontvangen hebben of is de student misschien wel te vroeg gestopt met zijn studie. Indien mogelijk zal DUO steeds de schuld verrekenen. Als dat niet kan, wordt er een betalingsverzoek verzonden. Dan kan er meteen in één keer worden betaald, zonder rente. Als er niet tijdig wordt betaald, zal de schuld automatisch in een lening worden omgezet (of bij de huidige schuld worden opgeteld). Hierop is dan rente van toepassing.
Meent de betrokkene dat de studieschuld verkeerd werd berekend? Dan moet hij of zij binnen zes weken bezwaar maken tegen het vaststellingsbesluit. Het is aangeraden om zich bij het opstellen van het bezwaarschrift door een expert te laten bijstaan. Een goede rechtsbijstandverzekering is dan ook belangrijk.
Ov-boetes
Studenten die een voltijdopleiding volgen aan de universiteit, hbo of mbo kunnen een studentenreisproduct krijgen. Hier geldt eveneens dat het studentenreisproduct in de eerste plaats een lening is dat moet worden terugbetaald als de student binnen 10 jaar zijn diploma niet haalt. In het andere geval wordt het studentenreisproduct een gift.
Wanneer er geen recht meer is op het studentenreisproduct, bijvoorbeeld omdat de studies zijn stopgezet, mag het studentenreisproduct niet meer worden gebruikt. Als de reiziger dat toch zou doen, moet hij een ov-boete betalen. Deze boete bedraagt 75 euro per halve maand in de eerste maand. Na de eerste maand bedraagt de boete 150 euro per halve maand. DUO voert regelmatig controles uit.
De ov-boetes worden niet bij de studieschuld opgeteld. Dat wil zeggen dat het in principe in één keer te betalen is en niet automatisch wordt omgezet in een lening. Wel kan de reiziger een betalingsregeling aanvragen of kan de ov-boete met de lopende studiefinanciering worden verrekend.
Oneens met DUO
Beslissingen van DUO voor de (ex-)studenten zijn zeker niet altijd positief. Hoe dan ook hoeft de betrokkene zeker niet met zo'n unheimisch gevoel achter te blijven: meestal is het gewoon mogelijk om in bezwaar te gaan. Enkel wanneer het gaat om een beslissing waarvoor eerder al een bezwaarschrift werd ingediend is een bezwaar niet mogelijk, net zoals wanneer het enkel gaat om betaalverzoeken, dwangbevelen en aanmaningen. Een bezwaarschrift kan wel worden ingediend als:
De student volgens DUO te veel heeft bijverdiend
Een aanvraag bij DUO is afgewezen
De student volgens DUO onterecht een uitwonende beurs heeft ontvangen
Er een (ov-)boete van DUO in de bus valt
De betrokkene het niet eens is met een ander besluit van DUO
Volg onderstaand stappenplan om verdere actie te ondernemen.
Schrijf een bezwaarschrift
Schrijf een brief waarin duidelijk staat waarom de beslissing van DUO niet correct zou zijn. Er zijn geen vormvoorschriften voor zo'n bezwaarschrift, maar het bezwaarschrift moet wel minstens de naam van de (ex-)student, de datum, het adres, het burgerservicenummer, de reden van bezwaar, de beslissing waartegen bezwaar wordt gemaakt en de handtekening bevatten. Daarnaast is het aangeraden om meteen alle bewijsstukken en een kopie van de beschikking toe te voegen.
Geef de reden aan bij vertraging
In principe moet er binnen een termijn van zes weken na de beslissing door DUO een bezwaarschrift worden ingediend. Na deze termijn moet de behandelaar beoordelen of hij het bezwaarschrift al dan niet in behandeling neemt. Daarbij zal de behandelaar steeds rekening houden met een eventuele motivatie. Als de vertraging het gevolg is van een situatie buiten de wil van de student, bijvoorbeeld het verblijf in een ziekenhuis na een ongeval, is het belangrijk om dit aan te geven en bewijsstukken toe te voegen. In principe zal de behandelaar het bezwaarschrift dan toch gewoon behandelen.
Machtig een ander persoon
Als het niet mogelijk is om het bezwaarschrift zelf op te stellen, kan een ander persoon daarvoor worden gemachtigd. Er moet dan wel een machtiging aan het bezwaarschrift worden toegevoegd.
Het bezwaarschrift verzenden
Het bezwaarschrift wordt verzonden naar het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Noteer steeds duidelijk “BEZWAARSCHRIFT” op de brief en de envelop en verzend per aangetekende brief naar: Dienst Uitvoering Onderwijs Afdeling Bezwaar en Beroep Postbus 50081 9702 EA Groningen
Beslissing afwachten
Na de ontvangst van het bezwaarschrift zal DUO een ontvangstbevestiging sturen. Eventueel kan de behandelaar ook nog even contact opnemen met de betrokkene of kan er zelfs een hoorzitting worden georganiseerd. Na zes weken (uitzonderlijk te verlengen tot twaalf weken) volgt er een beslissing. Wanneer DUO moet wachten op een motivatie van de betrokkene geldt deze termijn natuurlijk nog niet. Als DUO niet tijdig reageert, kan DUO in gebreke worden gesteld. Dan heeft DUO nog twee weken om met een beslissing te komen. Bij het uitblijven van een beslissing begint er een dwangsom te lopen en kan er meteen beroep worden ingesteld bij de rechter.
In beroep gaan
Wanneer de betrokkene het niet eens is met de beslissing van DUO, is het mogelijk om in beroep te gaan bij de rechtbank van de woonplaats. Hierbij zijn er kosten van toepassing. Dit moet opnieuw binnen zes weken vanaf de verzenddatum van de beslissing op het bezwaar gebeuren. Het is aangeraden om zich door een expert te laten bijstaan.
Veelgestelde vragen
Heeft mijn studieschuld gevolgen voor mijn hypotheek?
Ja. Banken bepalen de leencapaciteit op basis van de inkomsten en de uitgaven. Aan de uitgavenzijde wordt rekening gehouden met studieschulden. Hierbij neemt de bank aan dat de vaste last voor de studieschuld 0,45% (terugbetalingsverplichting startte vanaf 1 juli 2015) of 0,75% (voor 1 juli 2015) van de oorspronkelijke studieschuld bedraagt.
Moet ik mijn studieschuld melden aan kredietverstrekkers?
Ja. De studieschuld is niet bij het BKR (Bureau Krediet Registratie) geregistreerd, maar het is wel verplicht om dit aan de kredietverstrekkers door te geven. Het niet melden van de studieschuld kan verregaande gevolgen hebben. Zo kan men zelfs de NHG (Nationale Hypotheek Garantie) verliezen.
Heeft mijn studieschuld fiscale gevolgen?
Ja. De studieschuld mag van het vermogen worden afgetrokken. Het gevolg is dat het fiscale vermogen afneemt en dat er minder vermogensbelasting verschuldigd is.
Kan ik mijn studieschuld vervroegd terugbetalen?
Ja. Het is altijd mogelijk om via de online tool “Mijn DUO” een extra betaling te doen. In dezelfde omgeving is ook de actuele schuld terug te vinden. Vervroegd terugbetalen levert geen korting op, maar in totaal wordt er natuurlijk wel minder rente betaald.
Kan ik ook studiefinanciering krijgen voor opleidingen in het buitenland?
Ja. Bij tijdelijke perioden in het buitenland, bijvoorbeeld voor een stage, kan de lopende studiefinanciering gewoon verderlopen. In dat geval blijft de student ook gewoon bij de Nederlandse onderwijsinstelling ingeschreven. Wanneer er een volledige opleiding wordt gevolgd in het buitenland en de student bij een buitenlandse onderwijsinstelling is ingeschreven, gelden er extra voorwaarden. Onder andere voor opleidingen in Vlaanderen, Nederlandstalige opleidingen in Brussel en opleidingen in Duitsland, Frankrijk, Spanje, Zweden en het Verenigd Koninkrijk is het mogelijk om studiefinanciering te krijgen.