Problemen met de buren hun kinderen
Alles gaat goed. Een rustige wijk, een zuidgeoriënteerde woning en dan breekt de hel los: de buren krijgen kinderen. Zelfs de beste burenrelaties kunnen onder druk komen te staan wanneer kinderen zich niet gedragen. Anderzijds mag er ook wel enige verdraagzaamheid worden verwacht. Het blijft belangrijk dat buren goed met elkaar kunnen communiceren, maar zo nodig moet er een einde worden gesteld aan de probleemsituatie.
Problemen met kinderen die spelen in de tuin
Een veelgehoord probleem is kinderen die spelen in de tuin. Vaak is het probleem dan dat ouders er een klimtrampoline of schommel hebben geplaatst voor hun kinderen en ze vervolgens ook nog eens al hun klasgenootjes uitnodigen. En wie al eens op een speelplaats is geweest, weet dat kinderen in al hun enthousiasme nogal wat heibel kunnen maken.
De trampoline zal men niet zomaar kunnen laten verwijderen, uiteindelijk zijn de buren vrij in wat ze met hun tuin doen. De kinderen laten verwijderen zal eveneens niet lukken. Maar mogelijk is er wel sprake van geluidsoverlast door de kinderen. Toch zal dit nog niet zo snel het geval zijn. Meer daarover is te lezen op de pagina over geluidsoverlast. Probeer in ieder geval het gesprek aan te knopen en samen een oplossing te vinden. Buren die een prettige relatie hebben, zullen vaak bereid zijn om toegevingen te doen. De kinderen zullen dan bijvoorbeeld maar tot een bepaald uur in de tuin mogen spelen zodat de buren die graag vroeg gaan slapen ook hun welverdiende nachtrust krijgen.
Meer informatie over geluidsoverlastEen ander veelgehoord probleem heeft te maken met een essentieel kenmerk van de trampoline: kinderen springen erop. Zo'n duivels hoofdje dat elke vijf seconden over de tuinafsluiting kijkt is inderdaad niet bevorderlijk voor de privacy. Hierover kunnen er opnieuw afspraken worden gemaakt, maar in de praktijk verliest een trampoline natuurlijk zijn nut wanneer er niet langer op kan worden gesprongen. Daarom is het vooral aangewezen om de scheidsmuur onder handen te nemen. Wanneer er nog geen scheidsmuur aanwezig is, kan er worden gevorderd om een scheidsmuur van maximaal 2 meter op te trekken. De buren moeten dan de helft van de kosten vergoeden en worden er ook voor de helft eigenaar van. Daarnaast is het mogelijk om zelf een muur op de eigen grond te bouwen. Ten slotte kan er altijd overleg plaatsvinden en kunnen buren samen beslissen om de bestaande muur op te trekken.
Meer informatie over tuinproblemenProbleem met brutale kinderen die zich niet gedragen
Volgens sommigen zijn kinderen de onschuld zelve. Volgens anderen zijn het brutale vlegeltjes die pesten en zich maar al te graag verschuilen achter hun zogenaamde kinderlijke onschuld. Hoe dan ook is het niet ongewoon dat kinderen kattenkwaad kunnen uithalen of soms zelfs heel gemeen uit de hoek kunnen komen.
Vanuit maatschappelijk oogpunt is het belangrijk om antisociaal gedrag bij kinderen vroegtijdig te signaleren. Kinderen die op vroege leeftijd antisociaal gedrag vertonen, hebben volgens onderzoek nu eenmaal meer kans om later in de criminaliteit terecht te komen. Het belangrijkste is daarbij dat de situatie bij de ouders wordt gesignaleerd. Dit is vaak de meest efficiënte manier om het probleemgedrag te doen ophouden.
Toch weten we dat dit niet altijd zal volstaan. Er zal een groep blijven bestaan die het gedrag van hun kinderen bagatelliseert en die het een en ander vooral als kritiek op hun opvoedingsstijl zullen ervaren. Zij ervaren dit als een bedreiging. Op zo'n moment kan de relatie met de buren volledig verzieken en zelfs vijandig worden. Er zit dan vaak niks anders op dan elders heil te zoeken. Een zo laagdrempelig mogelijke oplossing is aangewezen. Denk daarbij aan mediation en het betrekken van wijkwerkers. Wijkwerkers kunnen ook klachten verzamelen en zijn vaak de ideale tussenschakel voor verdere hulp, want daar hoort de focus in eerste instantie toch nog steeds te liggen. Wanneer men zich echter ernstige zorgen maakt over de opvoedingssituatie is het aangeraden om het Centrum voor Jeugd en Gezin te contacteren.
Kinderen veroorzaken schade
Of de kinderen van de buren nu moedwillig kattenkwaad uithalen of per abuis een balletje trappen doorheen de mooie ramen, het is altijd mogelijk om de ouders aan te spreken. Tot de leeftijd van 14 jaar zijn de ouders (of de voogd) altijd aansprakelijk voor het gedrag van hun kind. Zij zullen dan de schade moeten vergoeden. Bij kinderen van 14 en 15 jaar zijn de ouders ook aansprakelijk, behalve wanneer hen niets kan worden verweten. In de praktijk is dit laatste zo uitzonderlijk dat we vrijwel met zekerheid kunnen zeggen dat de ouders alsnog aansprakelijk zullen zijn.
Van zodra een kind 16 jaar of ouder is en schade veroorzaakt, gelden de bijzondere aansprakelijkheidsregels niet en zijn ouders niet automatisch aansprakelijk. Echter, dit kan wel nog steeds het geval zijn wanneer zij hun kind er niet van weerhielden om schade te veroorzaken. Dit biedt mogelijkheden bij kinderen met probleemgedrag, waarbij de ouders geen actie ondernemen. In de praktijk zijn ouders echter niet zo snel aansprakelijk voor fouten van oudere (minderjarige) kinderen.
Wanneer de ouders aansprakelijk zijn, kan de aansprakelijkheidsverzekering redding brengen. Zo'n aansprakelijkheidsverzekering is in principe niet verplicht, maar wel aanbevolen.
Meer informatie over AVP-verzekeringIngrijpen bij verwaarloosde kinderen
Natuurlijk mag er niet vergeten worden dat kinderen experimenteergedrag stellen en dat incidenteel gedrag wel degelijk in dit kader kan passen, maar uit onderzoek blijkt wel dat antisociaal gedrag bij kinderen ook dieperliggende oorzaken kan hebben. Onder andere psychische problemen bij ouders wordt vaak genoemd, maar er kan ook sprake zijn van misbruik en verwaarlozing. Als indicator hiervan is extra waakzaamheid bij aanhoudende gedragsproblemen vereist.
Wanneer men zich zorgen maakt over het welzijn van de kinderen van de buren, bijvoorbeeld bij een vermoeden van mishandeling, kan er contact worden opgenomen met Veilig Thuis. Ook wanneer men twijfelt is het aangeraden om Veilig Thuis gratis te contacteren. Dit hoeft niet automatisch in een melding te resulteren. Men kan bijvoorbeeld ook adviseren en er is ruimte om vragen te stellen.
Wanneer de medewerkers van Veilig Thuis vinden dat verdere acties noodzakelijk zijn, kunnen zij de melding doorspelen aan de Raad voor de Kinderbescherming. Die laatste kan dan een onderzoek instellen en uiteindelijk ook maatregelen treffen. Dit wil niet automatisch zeggen dat de kinderen bij de buren worden weggehaald. Ook ondertoezichtstelling of een tijdelijke uithuisplaatsing van maximaal één jaar behoort tot de mogelijkheden. Gezinshulp staat hierbij nog centraal. Enkel als het om ernstige problemen blijkt te gaan en zou blijken dat ouders helemaal niet voor hun kind kunnen zorgen, kan er een einde worden gesteld aan het ouderlijk gezag. Het kind zal dan een voogd krijgen toegewezen en in een tehuis of bij een pleeggezin worden opgevoed.
Veelgestelde vragen over problemen met kinderen van de buren
Wat als de kinderen een strafbaar feit plegen?
Neem in zo'n geval contact op met de politie. De politie zal de jongere aanhouden en voor verhoor meenemen naar het politiebureau. De jongere heeft recht op bijstand door een advocaat. De politie zal dit regelen. Van het verhoor wordt, samen met eventuele getuigenverklaringen, een proces-verbaal opgesteld. Een medewerker van de Raad voor de Kinderbescherming zal het proces-verbaal ontvangen en een onderzoek verrichten naar de jongere en naar de gezinssituatie. De officier van justitie zal het proces-verbaal ook ontvangen en zal beslissen om de jongere al dan niet voor de (kinder)rechter te brengen.
Wat gebeurt er als ik bel met Veilig Thuis?
De medewerkers zijn opgeleid en helpen de beller op het gemak te stellen. Ze luisteren naar de zorgen van de beller en stellen gerichte vragen. Ze laten de beller hun verhaal doen en ze beantwoorden een aantal vragen. Samen met de beller gaan ze na of er hulp nodig is. De medewerker zal ook aangeven wat de beller zelf kan doen en denkt met hen mee. Daarnaast kan het dossier ook door Veilig Thuis verder worden opgevolgd, bijvoorbeeld doordat ze zelf bijkomend onderzoek zullen verrichten.
Wat houdt een ondertoezichtstelling in?
Bij de ondertoezichtstelling wordt er gedurende een beperkte periode van maximaal één jaar een gezinsvoogd aangesteld. De gezinsvoogd zal advies uitbrengen en ouders helpen bij de opvoeding van hun kinderen. De ouders blijven dus zelf verantwoordelijk voor de opvoeding, maar moeten wel meewerken aan de adviezen en de gemaakte afspraken naleven.
Wat gebeurt er als de periode van ondertoezichtstelling eindigt?
Als de gezinsvoogd aangeeft dat het goed gaat, zal een medewerker van de Raad voor de Kinderbescherming een toetsing uitvoeren en nagaan of de situatie daadwerkelijk in orde is. Er volgt dus altijd een tweede toetsing. De gezinsvoogd kan echter ook om een verlenging verzoeken. De rechter kan de verlenging dan met een periode van maximaal één jaar uitspreken.
Wat houdt een uithuisplaatsing in?
Een uithuisplaatsing is een maatregel die verder gaat dan een ondertoezichtstelling. Bij een uithuisplaatsing oordeelt men dat het voor iedereen beter is dat het kind gedurende een beperkte periode even elders woont, bijvoorbeeld in een pleeggezin of in een tehuis. Net zoals een ondertoezichtstelling zal een uithuisplaatsing steeds voor maximaal één jaar worden opgelegd. De focus ligt altijd op de uiteindelijke terugkeer naar huis en de hereniging van het gezin. Gedurende deze periode mag het contact met de ouders dan ook behouden blijven, behalve wanneer de gezinsvoogd oordeelt dat het voor iedereen beter is om dit contact tijdelijk te verbreken. Na het verstrijken van de periode wordt nagegaan of het inderdaad wenselijk is om het gezin te herenigen. Zo nodig kan de rechter de uithuisplaatsing verlengen.
Wat is een voorlopige ondertoezichtstelling?
Een ondertoezichtstelling (hoewel dit ook voorlopig is) en een voorlopige ondertoezichtstelling zijn geen synoniemen. Een voorlopige ondertoezichtstelling is namelijk een spoedmaatregel die wordt opgelegd omdat de situatie volgens de Raad voor de Kinderbescherming dermate ernstig is dat er niet kan worden gewacht tot verder onderzoek. Zo'n voorlopige ondertoezichtstelling mag maximaal drie maanden duren. Gedurende deze periode zal de situatie onderzocht worden en nadien zal de rechter verder uitspraak kunnen doen.
Wie kan mij helpen als de buren hun kinderen overlast veroorzaken?
Ga in de eerste plaats altijd het gesprek aan met de buren zelf. Daarnaast kan ook de verhuurder of de woningcorporatie bij de klacht betrokken worden, bijvoorbeeld als blijkt dat de woning onvoldoende geluidsisolerend is. Bij een appartement kan de VvE worden aangesproken. Daarnaast kan men terecht bij de buurtbemiddelaar, de gemeente en de politie.
Kan het nuttig zijn om naar de rechter te stappen bij overlast van de buren hun kinderen?
Ja, maar dan wel wanneer alternatieven geen oplossing brengen. De rechter zal bepalen of het gaat om onrechtmatige overlast. Hierbij zal hij met alle factoren rekening houden, inclusief het soort overlast, de duur van de overlast en dergelijke meer. Indien nodig kan de rechter maatregelen opleggen. Zo kan hij de buren bijvoorbeeld verbieden om op bepaalde momenten van de dag blokfluit te spelen of muziek te draaien.