Rechtsbijstandverzekering informatie

In sommige gevallen is het niet mogelijk een rechtsbijstandverzekering af te sluiten. Bijvoorbeeld als je verwikkeld bent geraakt in een lopend conflict of als je redelijkerwijs kunt verwachten dat er binnenkort een conflict aankomt. Dat noemt de verzekeringswereld ‘een brandend huis verzekeren’. Dat wordt nooit gedaan. Het komt voor dat je, ook als je verwikkeld bent in een conflict, je alsnog een rechtsbijstandverzekering kan afsluiten. Het conflict is dan uitgesloten van de dekking. Het is beter om het conflict te melden dan te verzwijgen, anders kan de verzekeraar alsnog een zaak afwijzen en komen de kosten daarvan voor eigen rekening.

Nee, je kunt niet voor iedere onenigheid een rechtszaak starten en dit bij de verzekering claimen. De verzekeraar bepaalt of het mogelijk is een proces te starten. De verzekeraar kijkt daarbij vooral naar de schuldvraag: wie heeft er gelijk? Bij een gedeeltelijke schuld is de verzekeraar geneigd de zaak af te wijzen. Als een verzekeraar de zaak besluit aanhangig te maken, mag de verzekerde vaak zelf een juridisch adviseur of een advocaat kiezen. Vaak geldt een ‘franchise’. Dit is het drempelbedrag waarvoor een verzekerde schade moet hebben. Het geschil wordt dan alleen vergoed als het financiële belang van de verzekerde boven een bepaald bedrag uitkomt.

Sommige verzekeraars werken met een eigen risico. Dan dient de verzekerde een eigen bijdrage te betalen voor juridische ondersteuning. Dit komt bijvoorbeeld voor wanneer er externe kosten worden gemaakt. Externe kosten zijn de kosten die gemaakt worden wanneer een verzekeringsmaatschappij werk moet uitbesteden. Dat kan voorkomen als er een gespecialiseerde jurist van een extern kantoor aan de zaak moet werken.

Het dekkingsgebied is het gebied waarbinnen de verzekerde aanspraak kan maken op de rechtsbijstandverzekering. In veel gevallen valt alleen Nederland binnen de dekking, maar er zijn ook verzekeringen met een dekking voor de Benelux, Europa of zelfs daarbuiten. Bekijk altijd van tevoren welk dekkingsgebied van toepassing is. Wellicht is een groter dekkingsgebied noodzakelijk.

De meeste Nederlanders gaan ervanuit dat ze nooit betrokken zullen raken bij een geschil waarbij rechtshulp van pas moet komen. Dat is een feit: de meeste Nederlanders hebben geen rechtshulp nodig. Desondanks is deze verzekering het overwegen waard. Met een rechtsbijstandverzekering heeft de verzekerde namelijk snel en gemakkelijk toegang tot juridisch advies. Bovendien kunnen de kosten voor de afhandeling van een geschil snel oplopen. De kosten voor een advocaat lopen uiteen van 70 euro per uur tot honderden euro’s per uur. Dan is het betalen van een premie vaak voordeliger. Een verzekeraar kan in het geval van een conflict en bij het starten van een rechtszaak veel werk uit handen nemen. Je bepaalt zelf of je een rechtsbijstandverzekering noodzakelijk vindt, maar de hiervoor genoemde redenen maken wel duidelijk waarom het overwogen kan worden.

Als een geschil buiten de dekking valt, zal de rechtsbijstandverzekeraar uiteraard niet in bijstand voorzien. Het staat de verzekerde dan vrij om op eigen kosten een advocaat of jurist in te schakelen of om een beroep te doen op de gesubsidieerde rechtsbijstand. Sommige verzekeraars bieden hen wel de mogelijkheid aan om aan een transparant en voordelig tarief alsnog een beroep te doen op de juridische bijstandsverleners uit hun netwerk. Informeer bij de verzekeraar naar de mogelijkheden en voorwaarden.

Een rechtsbijstandverzekering kan persoonlijk of voor het gezin worden afgesloten. Op basis van de gezinssamenstelling wordt de premie berekend. Wie onder het gezin wordt begrepen, is afhankelijk van de definitie die de verzekeraar hanteert. Het gaat minstens om de partner en de (stief)kinderen die bij de verzekeringsnemer inwonen. Vaak gaat het ook om kinderen die uitwonen voor hun studies, maar dit is niet altijd het geval. Bovendien kunnen er ook voorwaarden en uitsluitingen zijn, bijvoorbeeld voor kinderen ouder dan 28 jaar of kinderen die buiten Nederland studies volgen. Ten slotte kunnen ook inwonende ouders onder de gezinsdekking vallen. Informeer bij de verzekeraar naar de exacte mogelijkheden.

De gesubsidieerde rechtsbijstand is er voor wie geen rechtsbijstand kan betalen. Daarom worden er ook een aantal voorwaarden opgelegd die vooral betrekking hebben op het vermogen en het inkomen. Per 2020 geldt dat het fiscaal jaarinkomen in het peiljaar niet hoger mag zijn dan 27.900 euro voor wie alleenstaand is en 39.400 euro voor wie gehuwd of samenwonend is of een oudergezin vormt. Hoe lager het inkomen is, hoe kleiner de eigen bijdrage is. De bedragen worden jaarlijks aangepast, maar via de website van de Raad voor Rechtsbijstand (www.rechtsbijstand.nl) zijn de actuele grenzen steeds terug te vinden.

Er zijn talloze organisaties die gratis juridisch advies en ondersteuning aanbieden, dit vaak wel voor een aantal specifieke doelgroepen. Het Juridisch Loket, een stichting die door het ministerie van Justitie en Veiligheid wordt gefinancierd, is daar een voorbeeld van. Het focust wel heel nadrukkelijk op particulieren en niet op bedrijven of stichtingen. Voor vragen over buitenlands recht kan je er bijvoorbeeld niet terecht. Alternatieven zijn bijvoorbeeld Sociaal Verhaal (een organisatie die gratis juridisch advies geeft bij ingrijpende problemen op sociaal-maatschappelijk gebied), de Rechtswinkels (vergelijkbaar met het Juridisch Loket maar hier staan rechtenstudenten voor de dienstverlening in) en de Notaristelefoon (vragen over erfenissen, testamenten, schenkingen enzovoort).

De Autoriteit Financiële Markten is de toezichthouder op de financiële markten. Het houdt toezicht op het gedrag van diverse actoren op de financiële markt, zoals bemiddelaars, accountants, banken enzovoort. Het kan waarschuwingen geven en zelfs boetes of dwangsommen opleggen. Indien nodig doet de AFM aangifte bij het OM.

Het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening is een instituut waar Nederlandse consumenten klachten kunnen indienen als ze problemen hebben met verzekeringen, hypotheken, kredieten enzovoort.

Het Juridisch Loket geeft inderdaad gratis juridisch advies, maar dan wel in een specifiek aantal domeinen en indien men aan een aantal voorwaarden voldoet inzake het inkomen en vermogen. Bovendien blijft het ook beperkt tot advies en zullen zij zo nodig doorverwijzen naar een advocaat, mediator of een andere instantie.

De Raad voor Rechtsbijstand is opgericht ter ondersteuning van mensen die geen rechtsbijstand kunnen betalen. De RVR zorgt voor de optimale organisatie van de gesubsidieerde rechtsbijstand en voert daarnaast een aantal bijzondere taken uit, bijvoorbeeld wat de wettelijke schuldsanering betreft.

Wanneer de kosten niet tegen de baten opwegen, kan de verzekeraar beslissen om de zaak stop te zetten. De verzekeraar zal dan zelf de schade van de verzekerde vergoeden omdat de juridische kosten toch maar de opbrengsten zullen overtreffen. Voor de verzekerde maakt het geen verschil want hij krijgt gewoon waar hij recht op heeft. De tegenpartij is wel verlost van het juridisch conflict.

Als een huis in brand staat, is het niet mogelijk om het nog snel even te verzekeren. Zo gaat het ook bij de rechtsbijstandverzekering: conflicten die reeds lopende waren of waarbij een ernstig vermoeden was dat ze in een conflict zouden resulteren, vallen niet onder de dekking.

De exacte opzegmodaliteiten verschillen van verzekeraar tot verzekeraar, maar er zijn wel een aantal regels van toepassing. Bij de meeste verzekeraars kan de overeenkomst met een opzegtermijn van één maand voor de eerste verjaardag ervan worden opgezegd. Nadien kan het dagelijks worden opgezegd met eenzelfde opzegtermijn. Er zijn echter verzekeraars die soepelere opzegmodaliteiten hanteren.

Van Dale geeft aan dat het gaat om hulp en advies in juridische aangelegenheden. Dit is ook hoe rechtsbijstandverzekeraars het begrijpen.

Neen. Niet voor elk geschil kan er zomaar naar de rechtbank worden gestapt. De beslissingsbevoegdheid ligt over het algemeen bij de verzekeraar die zal bepalen of het opportuun is om naar de rechtbank te stappen. Onder andere de winstkansen spelen daarbij een rol.

Neen. Zeker externe kosten zijn vaak beperkt. In de polisvoorwaarden staat te lezen in welke mate deze kosten worden vergoed. Ook bij sommige dekkingsgronden zoals echtscheidingsmediation zijn er vaak beperkingen.

De franchise is een drempelbedrag: enkel wanneer het financiële belang groter is dan dit drempelbedrag zal de verzekering dekking verlenen. Hoe hoog de franchise is, verschilt van verzekeraar tot verzekeraar. De bedoeling is natuurlijk om nutteloze claims buiten beschouwing te laten.

Het is belangrijk om zich te realiseren dat rechtsbijstand heel duur is. Alleen al de advocaatkosten kunnen soms tot enkele honderden euro's per uur oplopen. Wanneer er dan een conflict is, kan niet iedereen dat zomaar betalen. Met een rechtsbijstandverzekering is men zeker van goede juridische bijstand. Daarnaast is het ook handig bij kleinere zaken waarvoor men anders niet naar de rechtbank zou trekken. Door een rechtsbijstandverzekering wordt de rechtstoegang verbeterd. Ten slotte neemt de verzekeraar ook veel werk uit handen.