De elektrische deelstep in de stad
In grote steden in Europa zie je ze steeds vaker verschijnen: de elektrische step. Niet per se omdat iedereen zo’n step heeft aangeschaft, maar wel omdat er in de grote steden een ruime keuze aan elektrische deelsteps is. Vooral in het buitenland is de elektrische deelstep al razend populair, maar ook in Nederland zit het er echt wel aan te komen. Het is een van de recente ontwikkelingen op het gebied van micromobiliteit. Het wordt steeds drukker in de stad en het wordt ook moeilijker om ons te verplaatsen. Elektrische steps kunnen hiervoor een oplossing bieden. Toch zitten sommige burgemeesters er echt niet op te wachten. Zij vrezen vooral overlast door elektrische deelsteps.
Inhoud
Overlast door elektrische deelsteps
Veel steden kijken met argusogen naar de elektrische deelstep. Het kan dan wel een oplossing bieden op het gebied van micromobiliteit, maar in het buitenland is reeds gebleken dat het ook voor overlast zorgt. Rommelig geparkeerde stepjes zorgen voor een allesbehalve fraai straatbeeld en kunnen zelfs ongelukken veroorzaken. Uit het buitenland kunnen diverse lessen worden getrokken. Gemeenten kunnen het een en ander doen om overlast door elektrische deelsteps te beperken.
Informeren over regels voor e-steps
De verkeerswetgeving omtrent elektrische steps is in ons land nog steeds heel complex. Niet iedereen lijkt goed te weten wat de plaats op de weg is en welke verkeersregels van toepassing zijn. Daarin schuilt een belangrijke rol voor de gemeente en de overheid: de burgers informeren. Zo moeten burgers goed weten dat ze niet met een e-step op de stoep mogen en dat ze in principe op het fietspad moeten rijden. Ze dienen met andere woorden de regels te volgen die ook gelden voor fietsers. Tenzij de e-step sneller kan rijden dan 25 km/u. Dan gelden de regels voor bromfietsers. Ook het aanmoedigen van het dragen van een helm op de elektrische step kan bijdragen aan de verkeersveiligheid.
Alle regels voor de elektrische stepDropzones
Om de overlast te verminderen, wordt in het buitenland soms gewerkt met dropzones. Dat zijn afgebakende gebieden waar men mag parkeren, daarbuiten mag het niet. Deze dropzones of parkeergebieden voor e-steps helpen de overlast te beperken. Doordat deze dropzones zijn aangegeven, weten andere weggebruikers dat ze hier extra voorzichtig moeten zijn. Zo worden struikelongevallen voorkomen.
Geofencing
Door middel van geofencing is het mogelijk om bepaalde gebieden virtueel af te bakenen. De aanbieders kunnen deze technologie in de e-step verwerken. Er wordt dan concreet aangegeven waar men mag parkeren, hoe snel men in een bepaald gebied mag rijden en dergelijke meer. Bepaalde gebieden kunnen zo van het gebruik van de e-step worden uitgesloten. Dat doet men bijvoorbeeld reeds in Los Angeles, Denver en Portland, daar mag men al in bepaalde gebieden van de stad niet meer rijden met een deelstep. Vooral bij promenades, voetgangersgebieden en parken wordt de deelstep geweerd.
Eigenaarschap aanmoedigen
In de praktijk blijkt dat mensen vaak onzorgvuldiger omgaan met spullen die niet van hun zijn. Eigenaarschap helpt met andere woorden om overlast door rondslingerende deelsteps te voorkomen. De overheid moet elektrische steps dus zeker niet ontmoedigen, maar juist zorgen dat er ook een goede infrastructuur is voor mensen die zelf een e-step kopen en gebruiken. Want een eigen e-step zorgt voor minder overlast dan een elektrische deelstep.
Ongeval met een elektrische deelstep
De elektrische deelstep heeft de laagdrempeligheid als voordeel. Iedereen kan snel een elektrische deelstep nemen, bijvoorbeeld ook na een avondje stappen. En bij een avondje stappen denken we er natuurlijk niet aan om een helm mee te nemen. Tegelijkertijd is de elektrische deelstep vooral een grootstedelijk fenomeen, dus op locaties waar er wat meer verkeer is. Dat alles vergroot de kans op letselschade. Dat blijkt ook uit berichten vanuit het buitenland. In het Belgische Antwerpen merkte men bijvoorbeeld een opvallend grote stijging van het aantal ongevallen met elektrische deelsteps op.
Aansprakelijkheid bij een ongeval met een elektrische deelstep
Een e-step wordt beschouwd als een motorvoertuig. Hierdoor geniet de bestuurder niet van dezelfde aansprakelijkheidsregels als de bestuurder van een fiets. Zelfs ten opzichte van de elektrische fiets gelden er minder gunstige regels. Dat wil onder andere zeggen dat de bestuurder van een elektrische deelstep vrijwel altijd voor ten minste vijftig procent aansprakelijk is bij een ongeval met een voetganger of een fietser. Wie een elektrische deelstep op een gevaarlijke plek achterlaat, waardoor een voorbijganger struikelt en valt, kan ook hiervoor aansprakelijk zijn. Er ligt met andere woorden een grote verantwoordelijkheid bij de gebruiker van de elektrische deelstep.
Elektrische deelsteps in het buitenland
De reden dat het in Nederland wat langer duurde voordat de elektrische deelstep zijn intrede deed, heeft te maken met onze liefde voor de fiets. Wat de micromobiliteit betreft, zit het in Nederland al langer relatief goed. Vrijwel iedereen heeft een eigen fiets en ook de fietsinfrastructuur is in ons land enorm goed, zeker in vergelijking met het buitenland. In het buitenland scoort men op het gebied van micromobiliteit minder goed. Daar had men sneller behoefte aan een oplossing als de elektrische deelstep. Als je naar het buitenland gaat en er een elektrische deelstep wil gebruiken, is het hoe dan ook belangrijk dat je goed op de hoogte bent van de toepasselijke regels.
Elektrische deelstep in België
In België geldt er een minimumleeftijd van zestien jaar voor het gebruik van een elektrische step. De toepasselijke regels zijn de verkeersregels die ook gelden voor fietsers. Op de stoep rijden is er verboden. Ook sneller rijden dan 25 km/u is niet toegestaan. In sommige steden zijn er specifieke parkeerzones voor e-steps. Je bent dan verplicht om je elektrische step daar te parkeren. Op andere plekken mag je de elektrische step parkeren op de stoep, op voorwaarde dat je de doorgang voor andere voetgangers niet belemmert.
In België is de elektrische deelstep beschikbaar in onder meer Antwerpen, Brussel, Oostende, Middelkerke en De Haan.
Elektrische deelstep in Duitsland
De elektrische step is toegestaan in Duitsland, maar er geldt wel een minimumleeftijd van 14 jaar en een maximumsnelheid van 20 km/u. Op de stoep rijden is er verboden. Hetzelfde geldt voor het rijden in een voetgangersgebied. Een aansprakelijkheidsverzekering is in Duitsland verplicht als je met een elektrische step rijdt. De step dient bovendien over een verzekeringssticker te beschikken. Als je in Duitsland een elektrische step wil huren, doe je er goed aan om na te gaan of de verzekeringen voor jou zijn geregeld.
In Duitsland is de elektrische deelstep beschikbaar in onder meer Berlijn, Frankfurt, Keulen en München.
Elektrische deelstep in Frankrijk
In Frankrijk behoort de elektrische step (de trottinette électrique genoemd) tot de persoonlijke gemotoriseerde voortbewegingstoestellen. Er geldt een minimumleeftijd van 12 jaar voor het gebruik van een elektrische step. Een helm is er niet verplicht, een reflecterend veiligheidsvestje wel indien het donker is of bij slecht zicht. Je dient de regels te volgen die ook gelden voor fietsers en je mag er niet sneller rijden dan 25 km/u. Een aansprakelijkheidsverzekering voor de elektrische step is in Frankrijk verplicht.
Als je de elektrische step binnen de bebouwde kom gebruikt, moet je op het fietspad rijden. Als er geen fietspad is, rijd je op de weg. Je mag niet rijden op wegen met een maximumsnelheid van meer dan 50 km/u. Buiten de bebouwde kom mag je enkel rijden op (groene) fietspaden. Met de deelstep op de stoep rijden, is in Frankrijk verboden. Plaatselijk kunnen afwijkende regels gelden, waardoor je bijvoorbeeld wel stapvoets mag rijden op het voetpad of waarbij je buiten de bebouwde kom toch op de weg mag rijden.
In Frankrijk is de elektrische deelstep beschikbaar in onder meer Parijs, Lyon, Marseille, Grenoble en Bordeaux.
Elektrische deelstep in Oostenrijk
In Oostenrijk noemt men een elektrische step ook wel een e-scooter, een elektro-scooter of een e-Tretroller. Er geldt een minimumleeftijd van 12 jaar voor het gebruik van een elektrische step en een rijbewijs is er niet verplicht. De toepasselijke verkeersregels zijn deze die ook gelden voor fietsers. Dat wil onder meer zeggen dat het verboden is om op de stoep te rijden. Het is er niet toegestaan om sneller dan 25 km/u te rijden met een elektrische step.
In Oostenrijk is de elektrische deelstep beschikbaar in onder meer Innsbruck, Klagenfurt, Korneuburg, Linz, Villach, Wels en Wenen.
Elektrische deelstep in Polen
In Polen geldt er een minimumleeftijd van tien jaar voor het gebruik van een elektrische step. Een helm is er niet verplicht. Als bestuurder dien je dezelfde verkeersregels te volgen als fietsers. Belangrijk om te weten: in Polen mag je niet met een elektrische step rijden op wegen waar een maximumsnelheid geldt van meer dan 30 km/u. Als er dan geen voetpad is, mag je stapvoets rijden op de stoep. Je dient dan voetgangers voorrang te verlenen. In andere gevallen mag je niet op de stoep rijden. In ieder geval mag je nooit meer dan 20 km/u rijden met een elektrische step. Een aparte verzekering voor de elektrische step is er niet verplicht.
In Polen is de elektrische deelstep beschikbaar in onder meer Gdansk, Lublin, Poznan, Warschau en Władysławowo.
Elektrische deelstep in Italië
In steeds meer Italiaanse toeristische steden zien we de elektrische deelstep verschijnen. Het wordt er ook wel de monopattino elettrico genoemd. Er geldt een minimumleeftijd van veertien jaar om met een elektrische step te rijden. Tot de leeftijd van achttien jaar is een helm er verplicht. In het donker en bij slecht zicht is ook een reflecterend veiligheidsvest verplicht. De verkeersregels voor fietsers zijn van toepassing en de maximumsnelheid voor elektrische steps bedraagt er 20 km/u. In voetgangersgebieden gaat het om 6 km/u. Verder is het in Italië verboden om met de e-step op de stoep te rijden of om naast elkaar te rijden. De elektrische step op de stoep parkeren, is er eveneens verboden.
In Italië is de elektrische deelstep beschikbaar in onder meer Milaan, Rome, Turijn en Verona.
Elektrische deelstep in Portugal
In Portugal hoef je geen rijbewijs te hebben om een elektrische step te gebruiken. Er geldt ook geen wettelijke minimumleeftijd, maar de meeste aanbieders hanteren er wel een contractuele minimumleeftijd van 18 jaar. Precies zoals in veel andere landen gelden de verkeersregels die ook gelden voor fietsers. In Portugal mag je niet sneller dan 25 km/u rijden met een elektrische step. Het dragen van oortjes of een hoofdtelefoon tijdens het rijden met de elektrische step is in Portugal verboden.
In Portugal is de elektrische deelstep beschikbaar in onder meer Braga, Coimbra, Lissabon en Porto.
Elektrische deelstep in Spanje
In Spanje is de reglementering extra complex, omdat er naast de nationale regels soms ook lokale regels zijn. Daarom is het aan te raden om altijd bij de verhuurder te informeren naar de toepasselijke regelgeving. Er geldt bijvoorbeeld in principe geen minimumleeftijd voor de elektrische step, maar in Barcelona en Valencia legt de lokale overheid wel een minimumleeftijd van zestien jaar op. In Spanje is een helm in principe verplicht en is het verboden om te rijden op de stoep. Ook voetgangersgebieden en stedelijke tunnels zijn verboden terrein voor de elektrische deelstep. De toepasselijke verkeersregels zijn deze die ook gelden voor fietsers.
In Spanje is de elektrische deelstep beschikbaar in onder meer Barcelona, Madrid, Malaga, Sevilla en Zaragoza.
Veelgestelde vragen over de elektrische deelstep in steden
In Nederland is de elektrische deelstep een nieuw fenomeen, in het buitenland bestaat het al langer. Zoals bij alle dingen die nieuw zijn, roept ook deze evolutie vragen op. We hebben de vaakst gestelde vragen over elektrische deelsteps verzameld en beantwoord.
Wat is een elektrische deelstep?
Een elektrische deelstep is een elektrische step die men niet particulier bezit. Het is meestal eigendom van een bedrijf, soms ook van een gemeente of van een collectief van particulieren. Hierbij kan men de elektrische step gebruiken zonder het te bezitten. Meestal dient men hiervoor een vergoeding te betalen.
Ik wil in het buitenland een elektrische deelstep gebruiken. Heb ik een verzekering nodig?
Dit verschilt per land. In sommige landen is een verzekering verplicht en in andere landen niet. In onder meer België, Finland, Griekenland, Italië, Luxemburg, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Zweden en Zwitserland is een speciale verzekering voor de elektrische deelstep niet verplicht. In onder meer Duitsland, Frankrijk en Hongarije is een verzekering voor de elektrische step verplicht. In Denemarken is een verzekering verplicht bij het huren van een elektrische step, maar niet bij het gebruik van een eigen elektrische step. In Groot-Brittannië en Ierland is een verzekering ook verplicht, maar is het het verhuurbedrijf dat voor de verzekering zorgt. In Spanje is de verzekering in principe niet verplicht, behalve in sommige plaatsen als Benidorm en Alicante.
Wat zijn de voordelen van een elektrische deelstep?
Een elektrische deelstep biedt verschillende voordelen. Zo is een elektrische deelstep sneller dan lopen, wat in tijdswinst resulteert. Als de elektrische deelstep de auto vervangt, wordt de stad er ook schoner van. Tegelijkertijd kan het tijdens de piekmomenten het openbaar vervoer ontlasten. Bovendien is het een flexibele vorm van micromobiliteit en hoef je zelf geen step te bezitten om er een te kunnen gebruiken. Het is namelijk een voorbeeld van de deeleconomie: gebruik in plaats van bezit. En dat biedt ecologische voordelen.
Hoe werkt een elektrische deelstep?
Elke aanbieder heeft een eigen werkwijze, maar over het algemeen kan je heel eenvoudig een elektrische deelstep huren. De meeste aanbieders werken met een free-floatingsysteem. De elektrische deelsteps hebben geen vaste parkeerplaats en zijn verspreid over de stad te vinden. Om de step te gebruiken, dien je een app van de aanbieder te installeren en een account aan te maken. Je scant de deelstep om deze te ontgrendelen, gebruikt de deelstep en parkeert de deelstep. Daarna beëindig je de rit in de app.
Wat kost het gebruik van een elektrische deelstep?
Elke aanbieder hanteert eigen tarieven. Meestal betaal je een kleine administratieve kost en betaal je vervolgens per minuut, niet per kilometer. Reken op 1 euro bij het ontgrendelen en op 25 tot 30 eurocent per minuut. Twintig minuutjes steppen kost je dus ongeveer 6 tot 7 euro. Bij 25 km/u leg je zo ongeveer 8 kilometer af.