Voetganger en het recht op schadevergoeding
Wanneer je als voetganger betrokken bent bij een ongeluk, bijvoorbeeld als je bent aangereden door een auto, heb je vrijwel altijd recht op een schadevergoeding. Daarbij spelen de factoren waardoor het ongeluk kon ontstaan natuurlijk een rol, maar ook andere factoren zijn belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan het type voertuig dat bij het ongeval betrokken is. Men kan zelfs rekening houden met de gevolgen van het ongeval om een zogeheten billijkheidscorrectie toe te passen.
Inhoud
Bepalende factoren bij het recht op schadevergoeding als voetganger
Of je als voetganger recht hebt op een schadevergoeding en hoeveel procent van je schade dan wordt vergoed, is afhankelijk van verschillende factoren. De omstandigheden van het ongeval en de eigen schuld spelen bijvoorbeeld een rol, maar bovendien worden voetgangers ook extra beschermd door de wet. Hierdoor zijn er nog een aantal andere elementen die een rol kunnen spelen.
Omstandigheden van het ongeval en eigen schuld
Om als voetganger recht te hebben op een schadevergoeding dien je in de eerste plaats het slachtoffer te zijn van een ongeval en dien je schade te hebben geleden. Voor die schade dient bovendien een andere partij aansprakelijk te zijn. Dat wil zeggen dat de andere een fout moet hebben gemaakt. Een voorbeeld van zo’n fout is het overtreden van een verkeersregel. Als dat het geval is en die fout de tegenpartij kan worden verweten, heb je recht op een schadevergoeding.
In de praktijk is het meestal complexer dan dat en hebben verschillende partijen een fout gemaakt. Dan spreken we van (een deel) eigen schuld. De fietser heeft bijvoorbeeld onvoldoende de snelheid aangepast bij het nemen van een bocht, maar de van zijn sokken gereden voetganger droeg donkere kleding en was niet goed zichtbaar. Deze vorm van eigen schuld kan ervoor zorgen dat je als voetganger slechts een deel van de schadevergoeding krijgt.
Sterke of zwakke verkeersdeelnemer
In het verkeer zijn er twee soorten verkeersdeelnemers: sterke verkeersdeelnemers en zwakke verkeersdeelnemers. Sterke verkeersdeelnemers zijn gemotoriseerde voertuigen, bijvoorbeeld auto’s en vrachtwagens. Zwakke verkeersdeelnemers zijn niet-gemotoriseerde voertuigen (bv. fietsers) en voetgangers. Wanneer twee zwakke verkeersdeelnemers bij een ongeval betrokken zijn, zijn de omstandigheden van het ongeval en het percentage eigen schuld bepalend.
Bij een sterke en een zwakke verkeersdeelnemer is dat ook het geval, maar daar wordt een algemene billijkheidscorrectie toegepast. Hierdoor zal de sterke verkeersdeelnemer altijd vijftig procent van de schade moeten vergoeden.
Overmacht
Een uitzondering is er voor de situatie waarbij er sprake is van overmacht. Dan hoeft men geen schadevergoeding te betalen. Dat wil zeggen dat je als voetganger met opzet of met een aan opzet grenzende roekeloosheid een verkeersfout hebt begaan die zo onverwacht is dat de bestuurder er geen rekening mee dient te houden. Er mag de bestuurder dan niks te verwijten vallen. Dit alles wordt zo streng geïnterpreteerd dat overmacht zelden met succes wordt ingeroepen.
Leeftijd van het slachtoffer
Eerder haalden we al aan dat bij een ongeval tussen een sterke en een zwakke verkeersdeelnemer het slachtoffer in principe altijd recht heeft op een schadevergoeding van ten minste vijftig procent. Wanneer het slachtoffer (zwakke weggebruiker) echter een kind is dat jonger is dan veertien jaar gaat het zelfs om honderd procent. Dat is omdat kinderen extra kwetsbaar zijn in het verkeer.
Alles over kinderen in het verkeerConcrete billijkheidscorrectie
Naast de algemene billijkheidscorrectie, die enkel geldt bij een ongeval waarbij een sterke en een zwakke verkeersdeelnemer betrokken is, kan de rechter soms een concrete billijkheidscorrectie toepassen. Dit kan ervoor zorgen dat je als voetganger een hogere schadevergoeding krijgt. Hierbij kan de rechter rekening houden met verschillende factoren, zoals het letsel dat je hebt opgelopen, de kwetsbaarheid van het slachtoffer, de ernst van de fouten die over en weer zijn gemaakt, het al dan niet beschikken over een verzekering en dergelijke meer.
Alles over de billijkheidscorrectieSchadevergoeding als voetganger
Als je als voetganger recht hebt op een schadevergoeding wordt de werkelijke schade vergoed. In tegenstelling tot in bijvoorbeeld de Verenigde Staten kennen wij hier geen punitive damages. Bij ons moet de schadevergoeding de werkelijke schade dekken. Bij een percentage eigen schuld (zie eerder) wordt slechts een deel van de werkelijke schade vergoed.
Materiële schade
De materiële schade is een verzamelnaam voor alle schade die eenvoudig in geld uit te drukken is. Het gaat bijvoorbeeld om medische kosten, maar ook om een verlies aan inkomen, kosten om de woning aan te passen, schade aan de laptop die de voetganger bij zich had, kosten om te parkeren bij de dokter, kosten voor hulp in het huishouden enzovoort. Het moet in ieder geval gaan om de werkelijke kosten die ook voldoende aannemelijk moeten worden gemaakt. Dat wil meteen ook zeggen dat als een verzekering een tussenkomst biedt, bijvoorbeeld de zorgverzekering, deze tussenkomst geen deel uitmaakt van de verschuldigde schadevergoeding. Een eventueel eigen risico is dan weer wel ten laste van de aansprakelijke partij.
Smartengeld
Niet alle schade is even eenvoudig in geld uit te drukken. Dat is bijvoorbeeld het geval voor verdriet, pijn, leed en schaamte. Pijn is een rechtstreeks gevolg van het ongeval, maar verdriet kan niet alleen betrekking hebben op het ongeval zelf. Verdriet kan ook betrekking hebben op andere dingen, zoals verdriet omdat de favoriete hobby niet langer kan worden beoefend. Hoewel deze schadeposten niet eenvoudig in geld uit te drukken zijn, komen ze wel in aanmerking voor een schadevergoeding. Hierbij spelen de jurisprudentie en de zogeheten Smartengeldgids een belangrijke rol.
Veelgestelde vragen over het recht op schadevergoeding als voetganger
Als voetganger kan je recht hebben op een schadevergoeding als je door een ongeval letsel oploopt. Of je een schadevergoeding krijgt, hangt af van de omstandigheden en de verantwoordelijkheid van de partijen. Hieronder worden de vaakst voorkomende vragen behandeld omtrent het recht op een schadevergoeding als voetganger.
Wie is verantwoordelijk voor een ongeval waarbij een voetganger letsel oploopt?
Dat is afhankelijk van de omstandigheden met betrekking tot het ongeval. De belangrijkste vraag is wie een fout heeft gemaakt, denk maar aan het overtreden van een verkeersregel. Dat kan bijvoorbeeld een autobestuurder of een fietser zijn. De voetganger kan ook zelf een fout hebben gemaakt of verschillende partijen kunnen verschillende fouten hebben gemaakt. Deze foutvraag is heel belangrijk voor de schadevergoeding, maar is ook niet allesbepalend. Dat komt omdat voetgangers extra worden beschermd door de wet.
Hoe kan de rechter bepalen wie verantwoordelijk is voor een ongeval?
De rechter zal eerst kijken naar de omstandigheden, waaronder de verkeersregels die van toepassing waren. Als er bijvoorbeeld een verkeersregel is overtreden, zal de partij die de regel heeft overtreden de verantwoordelijkheid dragen. Hierbij houdt de rechter onder meer rekening met wat op het Europees aanrijdingsformulier is ingevuld. Ook andere bewijzen kunnen worden voorgedragen, zoals foto’s, getuigenverslagen, dashcambeelden en dergelijke meer. Daarom is het belangrijk om na een ongeval altijd foto’s te nemen en de gegevens van getuigen te noteren.
Wat is de schadevergoeding als een voetganger letsel oploopt?
Hoe hoog de schadevergoeding zal zijn, is afhankelijk van de ernst van het letsel. De vergoeding zal bestaan uit een schadevergoeding voor directe (materiële) schade, zoals ziektekosten, een verlies van inkomen, telefoonkosten en dergelijke meer. Daarnaast kan er ook een schadevergoeding voor immateriële schade worden toegekend, bijvoorbeeld voor pijn en leed. Eventuele tussenkomsten van de eigen verzekeraar en eigen schuld kunnen ervoor zorgen dat niet alle schade door de aansprakelijke partij aan het slachtoffer moet worden betaald.
Wanneer kan een voetganger een schadevergoeding krijgen?
Een voetganger kan enkel een schadevergoeding krijgen als iemand anders aansprakelijk is voor de letselschade. Daarvoor dient de voetganger eerst deze partij aansprakelijk te stellen. Dat doet hij schriftelijk. Als de partijen het niet eens worden over de aansprakelijkheid en over de schadevergoeding zal de rechter de knoop moeten doorhakken.
Wat te doen als de verzekeraar weigert om een schadevergoeding te betalen?
Als de verzekeraar de vergoeding weigert, kan de voetganger een procedure aanspannen om de vergoeding eventueel alsnog te krijgen. Het is belangrijk dat een letselschadespecialist wordt ingeschakeld om de aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid te bewijzen. Als de rechter de verzekeraar veroordeelt tot het betalen van schadevergoeding, zal de verzekeraar deze schadevergoeding moeten betalen. De kosten voor de letselschadespecialist maken deel uit van de schadeclaim en zullen ook door de aansprakelijke partij moeten worden betaald.