EN

Schadevergoeding bij seksuele misdrijven

De zwaarste vormen van misbruik, zoals verkrachting en aanranding, hebben diepgaande gevolgen voor de slachtoffers hiervan. Deze misdrijven kunnen de emotionele, psychologische, fysieke en financiële stabiliteit van een persoon drastisch beïnvloeden. Het begrijpen van de nuances van deze misdrijven, evenals de potentiële vormen van schade die zij kunnen aanrichten, is cruciaal om de rechten en het welzijn van het slachtoffer te beschermen.

Inhoudsopgave

    Seksueel geweld

    Onderscheid tussen verkrachting, aanranding, ontucht en incest

    Verkrachting verwijst in het algemeen naar een vorm seksuele penetratie zonder instemming, uitgevoerd door fysieke kracht, bedreiging of manipulatie. Ontucht is een bredere term en omvat alle seksuele handelingen zonder wederzijdse instemming. Het kan variëren van ongepaste aanraking tot verkrachting. Incest, het seksueel misbruik door een familielid, is een bijzonder schadelijke vorm van misbruik, omdat het vertrouwen binnen de familie wordt geschonden en dit vaak gepaard gaat met langdurig misbruik.

    Verschil seksueel misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag

    Seksueel misbruik is een verzamelterm voor verschillende vormen van misbruik in de seksuele sfeer. Het gaat verder dan aanranding of verkrachting. Ook als bijvoorbeeld naaktfoto’s zonder de toestemming van het slachtoffer worden verspreid, is er sprake van seksueel misbruik. Kenmerkend aan seksueel misbruik is dat het om strafbaar gedrag gaat.

    Seksueel grensoverschrijdend gedrag is dan weer een verzamelterm voor elke vorm van seksueel gedrag dat ongewenst is en waarbij men over de persoonlijke grens gaat. Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan strafbaar gedrag zijn, maar sommige vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn ook niet strafbaar.

    Verschil tussen aanranding en verkrachting

    Hoewel aanranding en verkrachting alle twee vormen van seksueel misbruik zijn, is er een cruciaal onderscheid tussen deze twee misdrijven. Het belangrijkste verschil ligt in de aard van de seksuele handeling die zonder toestemming wordt uitgevoerd. Aanranding verwijst naar een vorm van ongewenst seksueel gedrag waarbij iemand zich bedreigd of vernederd kan voelen. Het gaat om ongewenst seksueel aangeraakt worden of gedwongen worden om de geslachtsdelen van iemand anders aan te raken. Aanranding is net als verkrachting strafbaar. Verkrachting is een specifieke vorm van seksueel geweld waarbij seksuele penetratie tegen de wil van het slachtoffer plaatsvindt. Het omvat elke situatie waarbij het slachtoffer wordt gedwongen tot geslachtsgemeenschap, inclusief anale en orale seks.

    Strafbaarheid van seksuele misdrijven

    Seksuele misdrijven zijn strafbaar. De straf die de dader krijgt, hangt af van verschillende factoren. Dit gaat van een taakstraf tot een langdurige gevangenisstraf, soms zelfs in combinatie met terbeschikkingstelling en dwangverpleging. De rechter houdt rekening met wat er is gebeurd, hoe vaak het is gebeurd, of de dader eerder al slachtoffers heeft gemaakt en de voorgeschiedenis van de dader. In de wet staat welke maximumgevangenisstraf de dader kan krijgen. Dit wil niet zeggen dat de dader ook daadwerkelijk de maximumgevangenisstraf zal krijgen. Tegelijkertijd kunnen er soms ook strafverzwarende omstandigheden gelden, zoals ze bijvoorbeeld in artikel 248 Sr. zijn opgenomen, waardoor de maximumgevangenisstraf wordt overschreden.

    MisdrijfWetsartikelMaximumgevangenisstraf
    WraakpornoArt. 139h Sr.2 jaar
    Schennis van de eerbaarheidArt. 239 Sr.3 maanden
    Pornografie (ongewenst)Art. 240 Sr.2 maanden
    Toezenden pornografie aan minderjarigenArt. 240a Sr.1 jaar
    KinderpornoArt. 240b Sr.4 jaar of 8 jaar indien een gewoonte of beroep
    In het bezit zijn van pedohandboekenArt. 240c Sr.4 jaar
    VerkrachtingArt. 242 Sr.12 jaar
    Verkrachting bij bewusteloosheid, onmacht (bv. dronken) of een persoon met een gebrekkige ontwikkeling Art. 243 Sr.8 jaar
    Ontucht met kindArt. 244 Sr.12 jaar
    Ontucht minderjarigeArt. 245 Sr.8 jaar
    Ontucht c.q. feitelijke aanrandingArt. 246 Sr.8 jaar
    Ontucht onmachtige, bewusteloze en/of gestoordeArt. 247 Sr.6 jaar
    Seksuele gedragingen met een overleden persoon (necrofilie)Art. 350 Sr. (*)2 jaar

    (*) Op het moment van schrijven wordt necrofilie bestraft op basis van artikel 350 Sr., een artikel dat gaat over het vernielen van een voorwerp. Dit komt omdat een lijk juridisch als een voorwerp wordt beschouwd. De wetgever heeft het plan om dit aan te passen, zodat necrofilie zelfstandig strafbaar wordt gesteld.

    Materiële en immateriële schade bij seksuele misdrijven

    Het is belangrijk om te begrijpen dat slachtoffers van seksuele misdrijven te maken krijgen met twee soorten schade: materiële schade en immateriële schade. Materiële schade betreft de concrete financiële verliezen die het slachtoffer heeft geleden als gevolg van het misdrijf, zoals medische kosten, therapiekosten, verlies van inkomen door arbeidsongeschiktheid en dergelijke meer. Immateriële schade omvat het emotionele en psychologische lijden dat niet direct in geld kan worden uitgedrukt, zoals pijn, verdriet, angst en een verminderde levenskwaliteit.

    Schadevergoeding tijdens strafzaak

    Bij seksuele misdrijven is de kans groot dat er een strafzaak plaatsvindt. Tijdens het strafproces kan de rechter ook beslissen dat de dader een schadevergoeding moet betalen. Het Openbaar Ministerie overhandigt voor de rechtszitting een formulier aan het slachtoffer. Op dit formulier kan het slachtoffer aangeven wat de schade is. Als de rechter een schadevergoedingsmaatregel oplegt, int het CJIB (Centraal Justitieel Incassobureau) het bedrag bij de dader.

    Meer informatie over de strafrechtelijke procedure

    Schadevergoeding tijdens civiele procedure

    Het slachtoffer kan ook beslissen om zelf de dader aansprakelijk te stellen en een civiele procedure te starten. Bij een civiele procedure wordt uitspraak gedaan over de fout en de aansprakelijkheid, niet over eventuele gevangenisstraffen. Als je een procedure bij de civiele rechter start, dien je griffierecht te betalen. Over het algemeen is het slechts aan te raden om een civiele procedure te starten als het niet via andere manieren is gelukt om de schade vergoed te krijgen.

    Meer informatie over iemand aansprakelijk stellen

    Vergoeding van het Schadefonds Geweldsmisdrijven

    Wie het slachtoffer is geworden van een seksueel misdrijf en daardoor ernstige lichamelijke of psychische klachten heeft opgelopen, kan een financiële tegemoetkoming aanvragen bij het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Het misdrijf dient wel in Nederland te zijn gebeurd en je mag geen eigen aandeel hebben in het misdrijf. Je kunt ook slechts een vergoeding krijgen als je geen vergoeding krijgt van de dader en als je de aanvraag binnen tien jaar hebt ingediend.

    De uitkering is afhankelijk van de letselcategorie. Een zedenmisdrijf met seksueel binnendringen valt bijvoorbeeld onder letselcategorie 3. Indien er echter sprake was van ernstig geweld, gaat het om letselcategorie 4. En bij verzwarende omstandigheden, bijvoorbeeld bij stelselmatige verkrachtingen gedurende een zeer lange periode, gaat het om letselcategorie 5. De onderstaande vergoedingen gelden volgens de Letsellijst Schadefonds Geweldsmisdrijven 1 november 2022.

    MisdrijfToelichting/voorbeeldLetselcategorieVergoeding
    Zedenmisdrijf zonder seksueel binnendringenOnzedelijk betasten met geweld1€ 1.000
    Online zedenmisdrijf met grote psychische druk op een minderjarig slachtofferMinderjarige wordt onder druk gezet om seksueel beeldmateriaal te versturen1€ 1.000
    Zedenmisdrijf zonder seksueel binnendringen, naar de aard ernstiger dan categorie 1Gepleegd door een ouder persoon bij een kind jonger dan 12 jaar2€ 2.500
    Online zedenmisdrijf bij een minderjarig slachtoffer, naar de aard ernstiger dan categorie 1Heeft gedurende een langere periode stelselmatig plaatsgevonden2€ 2.500
    Zedenmisdrijf zonder seksueel binnendringen, onder verzwarende omstandighedenMet ernstig fysiek geweld3€ 5.000
    Zedenmisdrijf met seksueel binnendringenVerkrachting3€ 5.000
    Zedenmisdrijf met seksueel binnendringen, naar de aard ernstiger dan categorie 3Verkrachting met ernstig geweld of stelselmatige verkrachting gedurende een langere periode4€ 10.000
    Zedenmisdrijf met seksueel binnendringen onder verzwarende omstandighedenHeeft gedurende een zeer lange periode stelselmatig plaatsgevonden5€ 20.000

    Materiële schade bij seksuele misdrijven

    Materiële schade bij seksuele misdrijven kan in diverse vormen voorkomen. Deze vorm van schade verwijst naar alle kosten die zijn gemaakt als gevolg van het misdrijf en die concreet, objectief en in geld uitgedrukt kunnen worden. Hieronder zijn een aantal voorbeelden van materiële schade bij seksuele misdrijven weergegeven. Deze schade kan relatief eenvoudig worden begroot. De dader dient deze schade te vergoeden.

    Medische kosten

    Dit kunnen kosten zijn die voortvloeien uit medische behandelingen, medicatie, therapieën en counseling om het slachtoffer te helpen bij het herstellen van het trauma en de mogelijke fysieke schade die door het misdrijf is aangericht. Ook bijvoorbeeld kosten voor het testen op en behandelen van seksueel overdraagbare aandoeningen vallen hieronder. Over het algemeen zijn medische kosten verzekerd door de zorgverzekering. Kosten die niet door de zorgverzekeraar worden gedekt, kunnen bij de dader worden geclaimd. De zorgverzekeraar kan de betaalde vergoedingen terugvragen aan de dader.

    Kosten ten gevolge van de zwangerschap en zwangerschapsonderbreking

    Ten gevolge van het seksuele misdrijf kan een vrouw zwanger raken. De dader is dan aansprakelijk voor een ongepland kind (wrongful birth). Onder meer de opvoedings- en verzorgingskosten komen in aanmerking voor een schadevergoeding, net als de ontbeerde inkomsten en de immateriële schade ten gevolge van de zwangerschap, de bevalling en de schending van het recht op zelfbeschikking. Het feit dat een vrouw niet voor zwangerschapsafbreking kiest, doet geen afbreuk aan het recht op een schadevergoeding.

    Kosten voor wijziging aan of van woonplaats

    In sommige gevallen kan het slachtoffer het nodig vinden om te verhuizen voor zijn of haar veiligheid of om te ontsnappen aan traumatische herinneringen. Dan kunnen de kosten voor een verhuizing, de kosten voor nieuwe huisvesting en de kosten voor het verbreken van een huurovereenkomst tot de materiële schade worden gerekend. Ook noodzakelijk geachte beveiligingsmaatregelen, zoals de aanschaf van beveiligings- of camerasystemen, kunnen deel uitmaken van de schadeclaim. Het is de rechter die zal beslissen of deze kosten rechtmatig zijn gemaakt en of de dader ze al dan niet moet vergoeden.

    Verlies van inkomen

    Dit kan het gevolg zijn van de tijd die nodig is voor herstel, voor afspraken met therapeuten en voor doktersbezoeken, of gewoon het onvermogen om te werken vanwege de impact van het misdrijf. Vaak zal de werkgever een loondoorbetalingsplicht hebben. Dan kan de werkgever een schadeclaim indienen tegen de dader. Er kan ook rekening worden gehouden met een verlies aan carrièrekansen.

    Juridische kosten

    Hieronder vallen de kosten van juridisch advies, proceskosten en eventuele andere kosten die verbonden zijn aan het streven naar gerechtigheid. Ook bijvoorbeeld de kosten van een letselschadeadvocaat worden vergoed door de dader. Het kan ook dat een rechtsbijstandverzekering bepaalde kosten zal vergoeden. Dan kan de rechtsbijstandverzekeraar deze betaalde vergoedingen terugvragen aan de dader.

    Immateriële schade bij seksuele misdrijven

    Immateriële schade bij seksuele misdrijven verwijst naar het leed, de pijn en het psychologische trauma dat het slachtoffer doormaakt als gevolg van het misdrijf. Deze vorm van schade is moeilijker te kwantificeren dan materiële schade, omdat het gaat om persoonlijke ervaringen en emoties. Toch kan het recht op een vergoeding voor immateriële schade, ook wel smartengeld genoemd, van essentieel belang zijn voor het herstel van een slachtoffer.

    Fysieke pijn en lijden

    Dit omvat de fysieke pijn die het slachtoffer tijdens en na het misdrijf heeft ervaren, evenals de mogelijke pijn die verband houdt met medische behandelingen of procedures als gevolg van het misdrijf. Indien een slachtoffer een soa oploopt dat langdurig pijn veroorzaakt, wordt hier eveneens rekening mee gehouden.

    Emotioneel en psychologisch trauma

    De emotionele impact van een seksueel misdrijf kan enorm zijn. Slachtoffers kunnen last hebben van posttraumatische stressstoornis (PTSS), depressie, angst, slapeloosheid en andere mentale gezondheidsproblemen. Een smartengeldvergoeding moet hierin tegemoetkomen.

    Verlies van levensvreugde

    Dit verwijst naar het verminderde vermogen van het slachtoffer om van het leven te genieten zoals hij of zij dat deed voordat het misdrijf plaatsvond. Het kan ook betrekking hebben op het verlies van interesse in hobby's en sociale activiteiten of zelfs het verlies van relaties.

    Beschadigd zelfbeeld, zelfvertrouwen en sociale stigma’s

    Veel slachtoffers van seksuele misdrijven ervaren een afname van hun zelfwaardering en zelfvertrouwen, wat hun relaties, hun werk en hun algemeen welzijn negatief kan beïnvloeden. In sommige gevallen kunnen slachtoffers van seksuele misdrijven te maken krijgen met sociale stigma's, discriminatie en isolatie, wat hun sociale leven en relaties op een negatieve manier kan beïnvloeden.

    Angst voor herhaling

    Dit verwijst naar de voortdurende angst van het slachtoffer voor het opnieuw meemaken van een soortgelijk misdrijf, wat hun gevoel van veiligheid kan ondermijnen. Mogelijk mijden slachtoffers bepaalde plaatsen, tijdstippen, personen of sociale gebeurtenissen. Er kan bovendien sprake zijn van een verlies van vertrouwen in anderen, wat kan leiden tot eenzaamheid en sociale isolatie.

    Smartengeld bij verkrachting

    Smartengeld bij verkrachting is een vorm van financiële compensatie die bedoeld is om het immateriële leed van het slachtoffer te vergoeden. Dit leed kan bestaan uit emotionele en psychologische trauma's die het gevolg zijn van dit misdrijf. Verkrachting kan een blijvende impact hebben op het leven van het slachtoffer. Het schadevergoedingsrecht erkent deze pijn door een som geld toe te wijzen die helpt bij het herstelproces. Hieronder een aantal voorbeelden van smartengeldvergoedingen die eerder werden toegekend aan slachtoffers van een verkrachting.

    Smartengeld bij PTSS door verkrachting

    Een meisje van vijftien jaar lijdt ten gevolge van een verkrachting aan PTSS. Er wordt verwacht dat het meisje nog tien jaar geconfronteerd zal worden met de gevolgen van de verkrachting. Door de grote gevolgen en de jonge leeftijd van het slachtoffer wijst de rechter een smartengeldvergoeding van 10.269 euro toe (€ 16.237 in 2023).

    Smartengeld bij verkrachting in eigen huis

    Een vrouw wordt thuis het slachtoffer van een roofoverval en een verkrachting. Ze werd in de nek geslagen. Er werden rode verkleuringen in de nek, bloeduitstortingen op het linkeronderbeen en snijwonden op de knieën vastgesteld. De dader heeft haar ook bedreigd en verkracht. Het slachtoffer heeft PTSS-klachten ontwikkeld. De rechter hield bij het vaststellen van de schadevergoeding rekening met de ernst van de verkrachting, met het feit dat het slachtoffer zich in haar eigen huis niet langer veilig kan voelen en de aanhoudende gevolgen. Het ging om een smartengeldvergoeding van 5.000 euro (€ 6.302 in 2023).

    Smartengeld bij verkrachting in een veld

    Een achttienjarige scholiere werd midden in de nacht door een man gevolgd. Op een verlaten plattelandsweg versperde hij haar de doorgang. De ketting van haar fiets was stuk en de vrouw voelde zich niet in staat om te vluchten. De man dwong haar om mee te gaan in het veld. Daar heeft hij haar op een buitengewoon vernederende manier gedwongen om seksuele handelingen te ondergaan, met inbegrip van orale en vaginale penetratie. Nadien stal hij haar mobiele telefoon, zodat ze niet om hulp kon bellen. Sinds de verkrachting heeft het slachtoffer last van slaapstoornissen, concentratiestoornissen, schaamtegevoelens, verlies van vertrouwen in mensen, prikkelbaarheid en schrikachtige gevoelens. Er werd een smartengeldvergoeding van 12.000 euro toegewezen (€ 15.111 in 2023).

    Smartengeld bij aanranding

    Smartengeld bij aanranding is een compensatie die wordt toegekend om het immateriële leed dat een slachtoffer heeft ondergaan te erkennen en te verzachten. Aanranding kan diepgaande emotionele en psychologische gevolgen hebben, waarbij het slachtoffer te maken krijgt met trauma's die het dagelijkse leven en het geestelijke welzijn aanzienlijk aantasten. Hoewel smartengeld niet in staat is om de ervaring volledig te compenseren of de geleden pijn weg te nemen, biedt het een vorm van erkenning en rechtvaardigheid. Het kan helpen bij het proces van genezing en herstel, door het slachtoffer te ondersteunen in het omgaan met de gevolgen van het misdrijf. De onderstaande voorbeelden tonen aan op welke smartengeldvergoeding slachtoffers van een aanranding recht kunnen hebben.

    Smartengeld bij knijpen in geslachtsdeel

    Een pizzakoerier van 17 jaar werd aangerand door twee vrouwen die pizza hadden besteld. De vrouwen waren onder invloed en waren schaars gekleed. De jongen werd naar binnen getrokken en een van de vrouwen heeft zijn geslachtsdeel gepakt en erin geknepen, terwijl de andere vrouw dit filmde. Beide vrouwen maakten seksueel getinte opmerkingen. De jongen kreeg een smartengeldvergoeding van 1.000 euro toegekend (€ 1.000 in 2023).

    Smartengeld bij aanranding van een zwakbegaafde tiener

    Een zwakbegaafde jongen van achttien jaar werd door een andere zwakbegaafde man meegenomen naar de slaapkamer. Deze man deed de deur op slot en duwde de jongen achterover op het bed. Daar werd in de jongen zijn kruis gegrepen. Ook ging de man op de jongen liggen, waarna hij op- en neergaande bewegingen maakte. De jongen maakte de dader duidelijk dat hij dit niet wilde, maar de zwakbegaafde man ging gewoon verder tot hij klaarkwam. De verdachte had duidelijk fysiek overgewicht. Op een gegeven moment heeft de jongen daarom maar gewacht tot het over was. Sindsdien durft de jongen de deur niet meer uit. De jongen kreeg een smartengeldvergoeding van 1.200 euro (€ 1.516 in 2023).

    Smartengeld bij in de billen knijpen van een politieambtenaar

    Toen een politieambtenaar zich tijdens carnaval per fiets door de stad verplaatste, werd zij door een mannelijk persoon in haar billen geknepen. Dat gebeurde in het bijzijn van haar collega en een grote groep omstanders die er allemaal getuige van waren. Zij was op dat moment in functie en duidelijk herkenbaar. Er werd haar een smartengeldvergoeding van 150 euro toegewezen (€ 194 in 2023).

    Andere seksuele misdrijven en smartengeld

    Smartengeld bij andere seksuele misdrijven, zoals het geniepig filmen onder de douche, is een essentieel element om erkenning te geven aan het slachtoffer. Het erkent het emotionele en psychologische leed dat slachtoffers spijtig genoeg hebben moeten doorstaan. Deze misdrijven kunnen nu eenmaal diepgaande effecten hebben op het welzijn en de levenskwaliteit van het slachtoffer. Het kan leiden tot trauma's, angst, depressie en sociale isolatie.

    Smartengeld bij het geniepig filmen van een meisje onder de douche

    De stiefvader van een meisje heeft haar verscheidene keren geniepig gefilmd terwijl ze onder de douche stond. Hiermee wilde de stiefvader zijn lustgevoelens bevredigen. Het meisje voelde zich in haar seksueel gevoel aangetast en ernstig beschaamd. Er werd haar een smartengeldvergoeding van 750 euro toegewezen (€ 1.030 in 2023).

    Smartengeld bij seks zonder dwang met een meisje van twaalf

    Een meisje van 12 jaar had gedurende een half jaar een relatie met een man van 27. Zij was zijn achternichtje en hij was een goede vriend van het gezin. Binnen deze relatie hebben zij gemiddeld twee keer per week seks gehad met elkaar, zonder dat er sprake was van dwang. Seks met een meisje van 12 jaar is per definitie strafbaar. Er werd een smartengeldvergoeding van 10.000 euro toegekend (€ 12.503 in 2023).

    Smartengeld bij kinderporno op een homepagina

    Twee schooljongens hebben een jongen van 16 jaar zijn computer gehackt. Vanuit de computer van de jongen hebben ze een pagina aangemaakt met daarop afbeeldingen van kinderporno, inclusief een foto van de jongen. De gebeurtenissen kregen veel aandacht in de kleine gemeenschap en op school. De jongen kwam op school in sociaal isolement terecht en uiteindelijk heeft het gezin beslist om te verhuizen. De jongen kreeg een smartengeldvergoeding van 9.000 euro (€ 14.181 in 2023).

    Seksueel misbruik melden of aangeven

    Het is belangrijk om seksueel misbruik zo snel mogelijk te melden. Seksueel misbruik is niet altijd even eenvoudig te bewijzen. In de eerste zeven dagen na het misbruik is het mogelijk om een lichamelijk onderzoek uit te voeren. Daarvoor moet het slachtoffer toestemming verlenen. Bij een lichamelijk onderzoek gaat een speciaal opgeleide arts op zoek naar sporen van de dader. Een zedenrechercheur zal luisteren naar wat je is overkomen en wat je nodig hebt.

    Je hebt zelf beslissingsrecht of je al dan niet een aanklacht wil doen of het bij een melding wil houden. Als je beslist om geen aangifte te doen, wordt de melding gedurende tien jaar bewaard. Als je later toch beslist om een aanklacht te doen, kan deze melding dan worden gebruikt. Daarom is het een goed idee om altijd een melding te doen wanneer de feiten nog fris in het geheugen zitten. Alles staat dan op papier. Je kunt dan altijd later nog een definitieve beslissing nemen.

    Aangifte doen van seksueel misbruik

    Opdat een verdachte gestraft zou worden, is het belangrijk om aangifte te doen. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat je vindt dat de dader gestraft moet worden of omdat je wil voorkomen dat de dader nog slachtoffers maakt. Bij de aangifte neemt de zedenpolitie de verklaring op. De zedenrechercheur zal ook vragen stellen en het aangiftegesprek wordt opgenomen. Slachtoffers kunnen dit als intensief ervaren. De zedenrechercheurs zijn opgeleid om dit goed aan te pakken en stellen het slachtoffer op zijn of haar gemak. Het is ook mogelijk om even pauze te nemen of om een vertrouwenspersoon mee te nemen naar het gesprek. Het is in ieder geval belangrijk om bij de aangifte eerlijk te zijn en niet te liegen, bijvoorbeeld omdat je je schaamt over de werkelijke toedracht. Het doen van een valse aangifte is strafbaar. Het is dus beter om te zeggen dat je ergens liever niet over spreekt, dan om te liegen.

    Verjaringstermijn voor aangeven seksueel misbruik

    De verjaringstermijn is afhankelijk van het soort misdrijf. De verjaringstermijn bedraagt bijvoorbeeld twintig jaar voor misdrijven waarop een gevangenisstraf van acht jaar of meer staat. Aanranding en verkrachting verjaart dus na twintig jaar. Er zijn ook uitzonderingen op deze regel. Er is bijvoorbeeld geen verjaringstermijn voor verkrachting, aanranding en gemeenschap met kinderen onder de 16 jaar. Dit geldt voor ernstige zedenmisdrijven die op 1 april 2013 nog niet waren verjaard. Maar indien de verdachte van het seksueel misbruik op het moment van de feiten tussen de 12 en de 16 jaar oud is, geldt er een verjaringstermijn van 20 jaar.

    Meer informatie over de verjaring

    Gevolgen van aangifte seksueel misbruik

    De politie zal na de aangifte een onderzoek starten. Daarbij tracht de politie bewijzen te verzamelen. Dit kan een tijdje duren, maar meestal tracht men het onderzoek binnen zes maanden af te ronden. Als slachtoffer kun je bijdragen aan dit onderzoek, bijvoorbeeld door kleren met sporen te overhandigen of door inzage te geven in je computer. Na het onderzoek kijkt de officier van justitie of er genoeg bewijs is om een rechtszaak op te starten. Het is de rechter die beslist of de verdachte een straf krijgt en wat deze straf is.

    Veelgestelde vragen over seksuele misdrijven

    Seksuele misdrijven zitten nog altijd een beetje in een taboesfeer, onder andere ten gevolge van fenomenen als victim blaming en de schaamtegevoelens die met deze feiten gepaard gaan. Of je nu getuige bent van een zorgwekkend voorval op het internet, een slachtoffer bent van een seksueel misdrijf of simpelweg meer wilt weten over dit onderwerp, deze FAQ biedt het antwoord op vragen die jij misschien wel hebt. Het is ontworpen om duidelijkheid te bieden en essentiële kennis te delen, zodat je beter geïnformeerd bent en de juiste beslissing kunt nemen.

    Waar kan ik kinderporno op het internet melden?

    Als je kinderporno op het internet opmerkt, kun je dit melden bij het Meldpunt Kinderporno op internet. Dit is een anoniem meldpunt. Het meldpunt zal vervolgens de melding beoordelen en het eventueel delen met de politie. De politie zal de meldingen verder onderzoeken. Als het kinderpornomateriaal niet uit Nederland afkomstig is, gaat de melding naar een samenwerkingspartner in een ander land of naar Interpol.

    Wat is grooming en wat kan ik hiertegen doen?

    Grooming is een digitale variant van kinderlokken. Grooming is te melden bij het Meldpunt Kinderporno op het internet of bij de politie. Voor kinderen die online lastig worden gevallen, is er ook het er het meldpunt Helpwanted dat tips geeft aan kinderen.

    Wat is shame sexting en is dit strafbaar?

    Shame sexting is het ongewenst doorsturen van seksueel getinte berichten, foto’s of video’s zonder de toestemming van de afgebeelde persoon. Dit is strafbaar.

    Hoe verloopt een forensisch medisch onderzoek?

    Een forensisch medisch onderzoek is enkel een optie als het seksuele misbruik niet langer dan een week geleden plaatsvond. Het slachtoffer dient ook toestemming te geven voor dit onderzoek. Het onderzoek vindt plaats in een Centrum Seksueel Geweld, een centrum waar men gespecialiseerd is in het bieden van de juiste zorg aan slachtoffers van seksueel misbruik. Het onderzoek wordt uitgevoerd door een gespecialiseerde arts die de sporen veiligstelt. Het gaat niet alleen om spermasporen, maar bijvoorbeeld ook om bloedsporen, haren en kledingsporen. Bij dit onderzoek brengt de arts ook de lichamelijke gevolgen van het seksuele misbruik in kaart, bijvoorbeeld een zwangerschap of een geslachtsziekte. De arts zal een DNA-profiel van het slachtoffer afnemen om het DNA van de verdachte van het DNA van het slachtoffer te kunnen onderscheiden. Het DNA-profiel van het slachtoffer wordt daarna vernietigd en blijft dus niet in een databank zitten. Het wordt enkel voor deze zaak gebruikt.

    Wat zijn mijn rechten als slachtoffer van een seksueel misdrijf?

    Als slachtoffer van een seksueel misbruik heb je recht op informatie, recht om aangifte te doen, recht op gratis hulp en recht op gratis bescherming. Ook kun je gratis juridische bijstand krijgen, kan er een tolk worden ingeschakeld en heb je recht op een schadevergoeding en een goede behandeling. Ook slachtoffers zonder verblijfsstatus in Nederland hebben deze rechten.

    Wat is online seksueel misbruik?

    Online seksueel misbruik is een vorm van seksueel misbruik dat online plaatsvindt, bijvoorbeeld wanneer naaktfoto’s online worden verspreid zonder dat je dit wilt. Slachtoffers van online seksueel misbruik kunnen hiervan aangifte doen. Bovendien is het mogelijk om over online seksueel misbruik te chatten met de politie.