Aansprakelijkheid op het internet
Het internet biedt veel mogelijkheden, maar is tegelijkertijd niet zonder gevaar. Hacking, online oplichting en WhatsApp-fraude zijn slechts enkele voorbeelden van cybercriminaliteit. De dader is natuurlijk aansprakelijk voor de schade die hij aanricht, maar soms kan ook een ander aansprakelijk worden gesteld. Vaak is het enigszins complex en is het antwoord op de aansprakelijkheidsvraag heel genuanceerd.
Op deze pagina over aansprakelijkheid op het internet
Aansprakelijkheid bij computerhacks
Het aantal meldingen van hacking zit al jaren in stijgende lijn. Daarbij worden ook steeds vaker gegevens buitgemaakt. Hierbij kan ook veel schade worden berokkend. Wanneer het niet gaat over afpersing, zijn er wel andere manieren waarop hackers schade kunnen aanrichten. Zo verkopen hackers vaak persoonsgegevens die dan weer worden misbruikt, bijvoorbeeld in het kader van phishing. Door over persoonsgegevens te beschikken, kunnen oplichters zich de identiteit van een ander toemeten om zo vertrouwen op te wekken. Op deze manier proberen zij vervolgens geld afhandig te maken.
Meer over de aansprakelijkheid bij computerhacks
Aansprakelijkheid bij het posten van content
Op het internet mag men niet zomaar eender wat publiceren. Op een foto of een krantenknipsel kunnen er namelijk auteursrechten rusten. Zelfs wanneer paps apetrots is op de voetbalbeker die zoonlief heeft gewonnen, mag hij niet zomaar het krantenknipsel online plaatsen. Naast inbreuken op intellectuele eigendomsrechten kan men bijvoorbeeld ook aansprakelijk zijn omdat de goede naam van een bedrijf door het slijk wordt gehaald. Inderdaad, ook aan het recht om te reviewen zijn er grenzen. En natuurlijk is het hek helemaal van de dam wanneer pornografisch materiaal zonder toestemming online wordt geplaatst.
Meer over de aansprakelijkheid bij het posten van content
Aansprakelijkheid bij online oplichting
Online oplichting kan op verschillende manieren gebeuren. Theoretisch gezien is de oplichter hier natuurlijk voor aansprakelijk, maar in de praktijk is de identiteit van de oplichter vaak moeilijk te achterhalen. Daarom wordt er soms ook in andere richtingen gekeken. Zo kunnen oplichters bijvoorbeeld na een datalek persoonsgegevens hebben verzameld en kan het gehackte bedrijf misschien aansprakelijk worden gesteld. Of misschien had de bank meer kunnen doen om bescherming te bieden? Het zijn allemaal vragen die bij online oplichting moeten worden gesteld.
Meer over de aansprakelijkheid bij online oplichting
Aansprakelijkheid en het gebruik van wachtwoorden
Wachtwoorden zijn er om ons te beschermen, maar websitehouders moeten natuurlijk wel het een en ander doen om te voorkomen dat die wachtwoorden lekken. Anders zijn ze misschien wel aansprakelijk voor de schade. Wanneer een wachtwoord echter wordt geraden, bijvoorbeeld omdat het te eenvoudig is, is het niet altijd mogelijk om de websitehouder aansprakelijk te stellen. Tenzij van hem mocht worden verwacht dat hij hogere eisen stelde aan de wachtwoorden. En wie zelf wachtwoorden doorgeeft, moet in principe ook zelf opdraaien voor de schade. Het is een van de redenen waarom banken aansprakelijkheidsclaims vaak van de hand wijzen.
Meer over de aansprakelijkheid en het gebruik van wachtwoorden
Geld overmaken en foutief geld overmaken
Een betaalplicht is een draagschuld en daarom is het aan de schuldenaar om te bewijzen dat hij de betaling heeft uitgevoerd. Misschien werd daarbij een fout gemaakt. De schuldenaar kan in dat geval een onverschuldigde betaling altijd proberen terug te vorderen, maar de draagschuld blijft bestaan. Op de algemene regel bestaat er een uitzondering voor de situatie waarbij de schuldenaar rechtmatig mocht denken dat hij het geld correct overmaakte. Hoe dan ook is de bank vrijwel nooit aansprakelijk wanneer er geld naar de verkeerde rekening wordt overgemaakt, zoals bij WhatsApp-fraude.
Meer over geld overmaken en foutief geld overmaken
Aansprakelijkheid bij openbare wifi
Het gebruik van een openbaar wifinetwerk is niet zonder risico's. Hackers kunnen het misbruiken om toegang te krijgen tot persoonlijke gegevens of tot apparaten. Het is belangrijk om dit risico te beperken, bijvoorbeeld door een VPN te gebruiken. De aanbieder is meestal niet aansprakelijk voor wat er gebeurt op het openbare wifinetwerk, op voorwaarde dat hij passief toegang verleent. Er mag wel van de host worden verwacht dat hij passende maatregelen treft, bijvoorbeeld door anoniem gebruik uit te sluiten.
Meer over de aansprakelijkheid bij openbare wifi
Aansprakelijkheid bij cybercrime
Er zijn nog talloze andere voorbeelden van computercriminaliteit. Helpdeskfraude, het versturen van virussen, het verspreiden van illegaal materiaal, pharming, flooding en ransomware zijn daar slechts enkele voorbeelden van. Hier is het eveneens zo dat enkel de internetcrimineel aansprakelijk is en ook hier kan er soms een ander worden aangesproken.
Meer over de aansprakelijkheid bij cybercrime
Cyberverzekering tegen aansprakelijkheid op het internet
Een cyberverzekering dekt verschillende zaken, zoals de aansprakelijkheid op het internet of de eventuele schade ten gevolge van online oplichting. Er bestaan zowel particuliere als zakelijke cyberverzekeringen en wat al dan niet gedekt is, verschilt per verzekering. Enig inzicht in cyberverzekeringen en wat ze al dan niet dekken, is in ieder geval noodzakelijk.
Meer over de cyberverzekering
Aansprakelijkheid bij online gokken
Aanbieders van online kansspelen hebben een zorgplicht ten opzichte van de spelers die in het aangeboden online casino gokken. Ze moeten deze spelers tegen zichzelf beschermen en tijdig ingrijpen. Daarbij dienen ze een aantal regels te volgen, regels die zijn opgenomen in de Wet Kansspelen op afstand (wet Koa). Eerder werd een online casino al verplicht om een schadevergoeding te betalen aan een gokverslaafde speler.
Meer over de aansprakelijkheid bij online gokken
Aansprakelijkheid van internetproviders
Internetproviders, zowel hosting providers als access providers, spelen een cruciale rol in het beschikbaar stellen van online content. Daarbij komt ook een zekere mate van verantwoordelijkheid kijken. Zo kunnen hosting providers onder bepaalde omstandigheden verantwoordelijk worden gehouden voor illegale of schadelijke inhoud die op hun servers wordt gehost. Dit kan leiden tot juridische gevolgen, zoals schadeclaims of de verplichte verwijdering van content. Hoe de aansprakelijkheid is geregeld, is onder andere afhankelijk van het type provider (hosting provider of access provider), waarbij rekening wordt gehouden met de mate van controle die zij over de onrechtmatige content hebben.
Meer over de aansprakelijkheid van internetproviders
Veelgestelde vragen over de aansprakelijkheid op het internet
Is een host aansprakelijk voor de inhoud van een website?
De host biedt enkel ruimte aan om een website online te plaatsen en is niet automatisch aansprakelijk voor de content op deze website. Een host zal pas aansprakelijk zijn wanneer hij wist van de verboden inhoud en niet ingreep. Van een provider kan niet zonder meer worden verwacht dat hij actief toezicht houdt op wat zijn klanten doen. Vaak werken hosts dan ook met een notice-and-take-downsysteem: de klager moet het aannemelijk maken dat bepaalde content onrechtmatig is en vervolgens haalt de host het offline.
Wat kan ik doen als iemand online onwaarheden over mij verspreidt?
Het verspreiden van leugens over een ander is onrechtmatig. De verspreider kan worden verzocht om hiermee te stoppen en om de gepubliceerde onwaarheden te verwijderen. Daarnaast kan er ook een vordering tot verwijdering worden ingesteld. Tegelijkertijd kan er om een schadevergoeding worden gevraagd.
De online dader weigert mee te werken en bepaalde content offline te halen. Wat kan ik doen?
Het kan mogelijk zijn om een ander te vragen om de content offline te halen, zoals een internethost of de website waarop de informatie te vinden is. Wanneer zij hier evenmin aan willen meewerken, is het mogelijk om via de rechter een uitvoerbaar vonnis te bekomen. Daarnaast kan de dader een dwangsom opgelegd krijgen om hem alsnog aan te zetten om mee te werken.
Ben ik aansprakelijk voor wat mijn kinderen op het internet doen?
Tot 14 jaar is een kind nooit zelf aansprakelijk en is de ouder aansprakelijk voor onrechtvaardige handelingen. Deze aansprakelijkheid wordt door de aansprakelijkheidsverzekeraar gedekt. Vanaf de leeftijd van 14 jaar kan het kind zelf aansprakelijk zijn, maar kunnen ook de ouders nog steeds aansprakelijk zijn als zij schuld treffen. Dit is bijvoorbeeld het geval als ze hadden kunnen ingrijpen of hun kind een betere mediaopvoeding hadden kunnen geven.
Is men aansprakelijk voor het besmetten van een netwerk met een computervirus?
Dit is afhankelijk van de concrete omstandigheden. Wanneer dit gebeurt zonder dat men wist dat men een virus verspreidde, kan er natuurlijk ook niets verweten worden. Men is dan niet aansprakelijk. Dit tenzij de verspreider helemaal geen virusscanner had of zelf onvoorzichtig handelde door zomaar een gevonden USB-stick in een computer te pluggen. Wanneer iemand moedwillig virussen verspreidt, is men hoe dan ook aansprakelijk voor de schade. Bovendien kan men dan ook strafrechtelijk worden vervolgd. Volgens artikel 350b Strafrecht is het namelijk verboden om moedwillig virussen te verspreiden.