De achttiende verjaardag en het lot van de verzekeringen
De achttiende verjaardag is een heuglijk moment. Eindelijk is men volwassen en alleen al daarom is deze mijlpaal misschien wel de mooiste in een mensenleven. Toch brengt volwassenheid ook praktische vragen met zich mee. Hoe moet het bijvoorbeeld met de verzekeringen? Vooral voor de zorgverzekering zijn er meteen gevolgen, maar ook voor andere verzekeringen is het soms opletten geblazen.
Gevolgen van de achttiende verjaardag op alle verzekeringen
Bij veel verzekeringen blijft de achttienjarige gewoon beschermd, zelfs bij het uitwonen voor studies. Dit is natuurlijk anders wanneer de achttienjarige alleen gaat wonen en zelf gaat werken. Dan moet de achttienjarige zichzelf verzekeren. Toch zijn er ook situaties waarbij een eigen verzekering altijd wenselijk of zelfs verplicht is. Dit laatste is met name het geval bij de zorgverzekering.
Zorgverzekering
Tot de leeftijd van 18 jaar moet een kind geen premie voor de zorgverzekering betalen. Eenmaal een kind volwassen wordt, is dit wel het geval. Daarnaast gelden dezelfde regels als voor andere volwassenen, ook wanneer de jongvolwassene nog studeert. Zo krijgen ze bijvoorbeeld voor het eerst te maken met het eigen risico.
Vaak kiezen ouders voor het gemak en wordt het kind gewoon bij dezelfde zorgverzekeraar en onder hetzelfde pakket als de ouders ondergebracht. Dit is in de praktijk vaak niet voordelig. Jongeren hebben andere zaken nodig in een verzekering en meeverzekerd blijven op de polis van de ouders is vaak onnodig duur.
Overstappen naar een andere zorgverzekeraar kan in principe enkel per 1 januari. Hier is er echter een uitzondering gemaakt: wie achttien jaar wordt, kan meteen overstappen. Het is de hoofdverzekerde, dus de ouder of de voogd, die de zorgverzekering kan beëindigen. Het afsluiten van een nieuwe zorgverzekering hoeft daarbij niet stipt op de achttiende verjaardag te worden geregeld, maar de mogelijkheid is wel beperkt tot exact een maand na de achttiende verjaardag.
Wanneer de jongere op de polis van de ouders blijft staan, zijn er ook een aantal zaken om op te letten. Zo is er aanvankelijk misschien wel gekozen voor een verhoogd eigen risico. Eenmaal de jongere achttien jaar wordt, wordt het eigen risico voor de jongere automatisch aangepast naar het standaard eigen risico. Als dit hoger moet liggen, moet dit aan de zorgverzekeraar worden doorgegeven.
Hoe dan ook zorgt de achttiende verjaardag meteen voor een financiële tegenvaller. Wanneer de jongere echter nog studeert en geen of een laag inkomen heeft, kan men een zorgtoeslag aanvragen. Deze toeslag wordt niet automatisch toegekend en moet worden aangevraagd bij de Belastingdienst. Het bedrag van de zorgtoeslag is afhankelijk van het inkomen en of er al dan niet een toeslagpartner is.
Inboedelverzekering
Wanneer een meerderjarig kind thuis blijft wonen, zal de inboedel van het kind gewoon onder de inboedelverzekering van de ouders blijven vallen. Wanneer een kind daarentegen uitwoont om te studeren, heeft dit mogelijk wel gevolgen voor de inboedelverzekering. Uitwonende kinderen zijn namelijk niet altijd (volledig) verzekerd, terwijl de waarde van hun inboedel toch al snel duizenden euro's kan bedragen.
Wanneer zij wel onder de inboedelverzekering van de ouders vallen, zijn er vaak beperkingen. Niet alleen het maximaal gedekte bedrag is beperkt, maar vaak gelden er ook extra eisen. Zo dekt de inboedelverzekering bijvoorbeeld wel vaker enkel bij een adres in Nederland en België, moet er bij diefstal ook sprake zijn van zichtbare braakschade en worden enkel spullen gedekt die in de eigen kamer te vinden zijn. De exacte regels zijn in de polis te lezen.
Autoverzekering
Vanaf de late tienerjaren zullen veel kinderen hun rijbewijs behalen en de auto van hun ouders beginnen te gebruiken. Dit is in principe geen probleem wanneer dit slechts af en toe gebeurt. Dit valt dan gewoon onder de autoverzekering van de ouders. Het is echter anders wanneer een kind vaak met de auto rijdt, bijvoorbeeld om naar het college te gaan. Dan moet dit gemeld worden bij de autoverzekeraar en heeft dit ook invloed op de premie. Het is niet slim om hierover te liegen, want als de verzekeraar dit ontdekt, zal hij de schade niet vergoeden.
Reis- en annuleringsverzekering
De gevolgen voor de doorlopende reisverzekering verschillen per verzekeraar. Bij sommige verzekeraars zijn uitwonende, studerende kinderen bijvoorbeeld niet automatisch verzekerd. Bij andere reisverzekeraars is dit wel het geval, maar gelden er leeftijdsbeperkingen. Omdat de regels per verzekeraar verschillen, is het aan te raden om de polis te raadplegen of om even te bellen met de verzekeraar. Dit geldt ook voor de annuleringsverzekering.
Rechtsbijstandverzekering
Bij een rechtsbijstandverzekering met gezinsdekking stellen er zich geen problemen. Ook wanneer het kind gaat studeren en daarvoor uitwoont, zal de rechtsbijstandverzekering nog steeds in juridische hulp en bijstand voorzien. Enkel kan het wenselijk zijn om de exacte dekking onder de loep te nemen. Rechtsbijstandverzekeringen hebben namelijk niet altijd dezelfde dekking en worden vaak aangeboden door middel van dekkingspakketten. Zo kan het bijvoorbeeld dat er geen woonpakket is afgesloten, waardoor juridische conflicten met de verhuurder niet gedekt zijn. Daarom is het toch wenselijk om de rechtsbijstandverzekering even onder de loep te nemen.
Uitvaartverzekering
De dood is iets waar jongeren vaak weinig over nadenken, maar toch kan het interessant zijn om alvast te kiezen voor een eigen uitvaartverzekering. Hoe vroeger iemand een uitvaartverzekering afsluit, hoe voordeliger de premie is. Wanneer een kind al was meeverzekerd op de uitvaartpolis van de ouders, kan de polis soms onder gunstige voorwaarden en een aangenamere premie op de naam van het kind worden gezet.
Aansprakelijkheidsverzekering
Wanneer ouders een aansprakelijkheidsverzekering hebben, vallen kinderen hier onder voorwaarden ook nog steeds onder. Ook wanneer ze uitwonen voor hun studies. Dit is interessant, want studenten mogen dan wel officieel volwassen zijn, het is een onbezonnen tijd waarbij er veel mis kan lopen. Wanneer de ouders geen aansprakelijkheidsverzekering hebben, is het interessant om dit op zijn minst voor het kind af te sluiten.
Ongevallenverzekering
Bij een ongevallenverzekering wordt er een bedrag uitgekeerd bij invaliditeit of overlijden na een ongeval, onafhankelijk van de werkelijke schade. Bij een gezinsongevallenverzekering blijven de kinderen vaak gewoon meeverzekerd, zelfs wanneer ze uitwonend zijn voor hun studies.
Opletten voor de kleine lettertjes
In veel situaties zal de verzekeraar blijven vergoeden, ook wanneer de student uitwonend is voor de studies. Toch zijn er vaak heel grote verschillen tussen verschillende verzekeraars. Zo is het niet ongewoon dat er ook een leeftijdsgrens wordt opgelegd, veelal is deze 23, 27 of 30 jaar. Ook wanneer een jongere in het huwelijksbootje stapt, heeft dit vaak gevolgen voor de dekking. Het blijft dan ook moeilijk om heel concrete voorspellingen te doen over de exacte gevolgen van dit soort gelegenheden. Het belangrijkste advies blijft om de polisvoorwaarden goed door te nemen en de situatie te bespreken met de verzekeraar.
Veelgestelde vragen over 18 jaar en verzekeringen
Ik ben 18 jaar en studeer nog. Bestaan er zorgverzekeringen voor studenten?
Ja, sommige verzekeraars bieden dit aan. Het gaat dan om een beperkt pakket bovenop de basisverzekering. Dit pakket bevat vergoedingen voor de zorgnoden die studenten vaker hebben. Het gaat dan bijvoorbeeld om vergoedingen voor brillen en lenzen of een aanvullende tandartsverzekering.
Ik ben 18 jaar en uitwonend student. Kan ik naast een zorgtoeslag ook een huurtoeslag krijgen?
Net zoals voor de zorgtoeslag geldt er ook een inkomensgrens voor de huurtoeslag. Voor een huurtoeslag zijn er echter extra eisen. Zo moet het bijvoorbeeld gaan om een zelfstandige woonruimte, moet men de huur zelf betalen en moet men bij de gemeente zijn ingeschreven. Voor de meeste studentenkamers kan er dus geen huurtoeslag worden aangevraagd.
Wat zijn de voorwaarden voor een zorgtoeslag voor studenten?
In de eerste plaats moet de student 18 jaar of ouder zijn en een Nederlandse zorgverzekering hebben. Daarnaast moet de student ook de Nederlandse nationaliteit hebben of legaal in Nederland verblijven. Vervolgens gelden er inkomens- en vermogenseisen. Het inkomen moet onder de (gezamenlijke) inkomensgrens liggen. In 2021 gaat het om 31.138 euro indien er geen toeslagpartner is. Daarnaast is er de vermogensgrens: deze grens bedraagt 118.479 euro in 2021 (zonder toeslagpartner). Surf naar de website van de Belastingdienst voor de meest actuele bedragen.
Wat is het verschil tussen de restitutiepolis, de naturapolis en de combinatiepolis bij de zorgverzekering?
De naturapolis is een basisverzekering waarbij men beperkte eigen keuzevrijheid heeft. Men is dan verplicht om te kiezen voor zorgverleners waar de verzekeraar een akkoord mee heeft. Tegenover de beperkte keuzevrijheid staat een lage premie. Bij een restitutiepolis is er 100% vrijheid en krijgt men ook zorgkosten terugbetaald die hoger liggen dan het marktconforme tarief, hoewel er wel bovengrenzen zijn. De combinatiepolis ligt hier tussenin. Bij sommige vormen van zorg is er dan volledige keuzevrijheid, maar bij andere niet. Bovendien moet het bedrag bij niet-gecontracteerde zorgverleners altijd eerst worden voorgeschoten, waardoor gecontracteerde zorgverleners interessanter blijven.
Ik ben na mijn achttiende verjaardag niet tijdig overgestapt naar een andere zorgverzekeraar. Wanneer kan ik mijn zorgverzekering opnieuw opzeggen?
Net als alle andere volwassenen is de deadline voor het opzeggen van de zorgverzekering nu 31 december. Tegen ten laatste 31 januari kan dan een nieuwe zorgverzekering worden afgesloten.
Ben ik verplicht om een zorgverzekering af te sluiten?
Ja, in Nederland is het verplicht om een zorgverzekering af te sluiten. Enkel gemoedsbezwaarden kunnen hiervoor een vrijstelling krijgen. Voor militairen in actieve dienst geldt er ook een vrijstelling, maar zij moeten zich dan weer aanmelden bij de SZVK (Stichting Ziektekostenverzekering Krijgsmacht). In alle andere gevallen is het dus verplicht om een zorgverzekering af te sluiten.