Aansprakelijk gesteld worden
Wanneer iemand aansprakelijk wordt gesteld, is dat vervelend. Wettelijk is het geregeld dat als een andere partij schade heeft geleden door het toedoen van een ander, diegene daar aansprakelijk voor kan worden gesteld. Dat gebeurt meestal per aangetekende brief. Voor degene die aansprakelijk wordt gesteld, is het zaak dit zo snel mogelijk juridisch af te handelen.
Een brief ontvangen waarin je aansprakelijk bent gesteld, en nu?
Zodra er een brief ontvangen is waarin staat dat men aansprakelijk wordt gesteld, moet er een aansprakelijkstellingsbrief naar de verzekering worden gestuurd. Hierin staat wat er precies is gebeurd, en wat het verhaal van de verzekerde is. Dit moet zo gedetailleerd mogelijk opgeschreven worden en opgestuurd worden met eventuele bewijsstukken. Hierbij moet worden vermeld waarom de verzekerde denkt dat hij of zij wel of niet aansprakelijk is voor de geleden schade.
Aansprakelijkheid erkennen?
Of de verzekerde aansprakelijk is, wordt door deskundigen bekeken. Het is verstandig zelf geen uitspraken te doen over de aansprakelijkheid. Het kan namelijk best zijn dat de verzekerde zelf helemaal niet aansprakelijk is. Dan betaalt de verzekerde voor iets wat buiten zijn of haar schuld om is gebeurd.
De persoon die de verzekerde aansprakelijk stelt, zal waarschijnlijk een advocaat of rechtsbijstandverzekering inschakelen. Dat klinkt als een zware stap, maar het is geen reden tot paniek. Wie zijn of haar aansprakelijkheidsverzekering inschakelt, wordt namelijk bijgestaan door de juristen van de verzekeraar.
Voordat de verzekeraar de claim oppakt, wordt een aantal zaken bekeken:
Klopt de polis (de naam, het adres, de rechtspersoon en de verzekerde)?
Is de verzekerde hoedanigheid correct?
Is de premie betaald?
Welke specifieke clausules zijn van toepassing?
Als deze gegevens kloppen, neemt de verzekeraar de claim in behandeling. Daarom is het van belang de polis goed bij te houden en de premie op tijd te blijven betalen. Anders neemt de verzekeraar de aansprakelijkstelling mogelijk niet in behandeling.
Wanneer ben ik aansprakelijk?
De hoofdregel van het Nederlands aansprakelijkheidsrecht is: ‘zonder aansprakelijkheid, geen schadevergoeding.’ Iemand die schade lijdt, heeft het recht om de schade vergoedt te krijgen. In beginsel kan iedereen aansprakelijk worden gesteld, maar de aansprakelijkheid moet wel worden getoetst aan de eisen van de wet. Een aantal voorwaarden moeten overeenkomstig zijn. Zo moet er sprake zijn van:
Onrechtmatigheid: bijvoorbeeld als er inbreuk wordt gemaakt op iemands rechts;
Toerekenbaarheid: is het wel de schuld van de partij die aansprakelijk wordt gesteld?
Schade: Gaat het om materiële of immateriële schade?
Een verband: is de schade specifiek het gevolg van een handeling van de aansprakelijkgestelde partij?
Relativiteit: is de geschonden regel specifiek voor deze situatie bedoeld?
Als beide partijen schuld hebben
Bij een verkeersongeval kan het zijn dat beide partijen schuld hebben. De aansprakelijkgestelde partij had voorrang moeten verlenen, maar de wederpartij reed boven de maximum toegestane snelheid. In dat geval hoeft de aansprakelijkgestelde partij niet alle schade te vergoeden. De wederpartij heeft immers ook schuld. Voor kinderen gelden ook speciale regels voor het vergoeden van schade. Er zijn dus best een paar uitzonderingen te bedenken. Het is niet zo dat iemand die aansprakelijk wordt gesteld per definitie schuld heeft en per definitie de schade moet vergoeden.
Vormen van aansprakelijkheid
Er zijn meerdere manieren waarop iemand aansprakelijk kan worden gesteld. De polis bepaalt welke vormen zijn gedekt.
Algemene aansprakelijkheid: wanneer een verzekerde schade heeft veroorzaakt aan mens, goederen of zaken;
Risicoaansprakelijkheid: de verzekerde is aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door de eigen kinderen, schade veroorzaakt door het pand, de werknemers of door een huisdier;
Productaansprakelijkheid: wanneer er materiële schade of letsel ontstaat door een product die uw bedrijf heeft verkocht, gemaakt, bewerkt, behandeld, geïmporteerd of geëxporteerd;
Beroepsaansprakelijkheid: schade die beroepsbeoefenaars maken, zonder dat daar zaak- of letselschade aan vooraf gaat. Het gaat alleen om financiële schade;
Milieuaansprakelijkheid: als het bedrijf van de verzekerde aansprakelijk wordt gesteld voor milieuaantasting;
Werkgeversaansprakelijkheid: als het bedrijf van de verzekerde aansprakelijk wordt gesteld voor schade of letsel van de medewerkers door een bedrijfsongeval, onderweg van en naar het bedrijf. Dit geldt ook voor beroepsziektes en voor schade aan de eigendommen van werknemers.
Deze vormen van aansprakelijkheid zijn belangrijk. Ze verklaren namelijk wat de verzekering uitkeert. Lees daarom de polis goed door. Bij vragen is het verstandig contact op te nemen met de verzekeraar.
Aansprakelijk in het verkeer
Wie aansprakelijk wordt gesteld voor de gevolgen van een verkeersongeval, kan de schadeclaim doorsturen naar de WA-verzekeraar. De autoverzekeraar neemt de schade dan in behandeling. Eventueel stelt de verzekeraar nog aanvullende vragen. De benadeelde partij kan dan schadeloos worden gesteld.
Als de verzekering een bonus-malus regeling heeft, of een no-claim kent, stijgt de premie na een dergelijke claim. Het maakt niet uit hoe hoog de schadevergoeding precies is. De verzekeraar kan uitrekenen wat de verzekerde precies verliest aan schadevrije jaren en bonus.
Als voetganger of fietser
Ook als voetganger of fietser kan een verzekerde aansprakelijk worden gesteld. Dan moet de Aansprakelijkheidsverzekering voor Particulieren (AVP) worden aangesproken. De brief met de aansprakelijkstelling moet worden doorgestuurd naar de verzekeraar. Ook moet er een brief worden gestuurd aan de benadeelde. Daarin moet de aansprakelijkgestelde de gegevens van de verzekering bekend maken.
Geen verzekering?
Wat nu als de aansprakelijkgestelde partij geen verzekering heeft? Dan moet deze partij de schade zelf betalen. In dat geval moet deze partij zelf met de benadeelde discussiëren over de schuldvraag, de hoogte van de schade en andere kwesties. Wie onverzekerd rondrijdt, kan de schade laten afhandelen via het Waarborgfonds Motorverkeer. Dat betekent niet dat er dan niets meer betaald hoeft te worden: het fonds zal de schadevergoeding op de onverzekerde verhalen.
Zonder verzekering rondrijden is een misdrijf en kan beboet worden. Bovendien kunnen schadeclaims flink in de papieren lopen. Daarom is het verstandig wel een WA-verzekering (en eventueel een AVP-verzekering) af te sluiten.
Wanneer wordt er zeker niets vergoed?
In twee gevallen wordt er zeker niets vergoed: in het geval van opzet en in het geval van roekeloosheid. Wie met te veel alcohol op een auto bekrast, en aansprakelijk wordt gesteld, zal de schade zelf moeten betalen. En wie bij oranje extra gas geeft en bovenop een andere bestuurder tot stilstand komt, is roekeloos geweest. De verzekeraar vergoedt dan niets. Dat komt doordat de verzekerde zichzelf bij de handeling bewust was van wat hij of zij deed. Ook de eigen verzekering keert dan niets uit.
Daarom is het van belang altijd binnen de kaders van de wet te handelen. Dat voorkomt veel problemen bij het afhandelen van eventuele schade.